W grudniu 2023 roku KNF przyjęła stanowisko w sprawie polityki dywidendowej w 2024 roku instytucji nadzorowanych.
Dywidenda
Uchwały dotyczące podziału zysku za 2022 rok oraz niepodzielonego zysku z lat poprzednich
21 czerwca 2023 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku PKO Banku Polskiego S.A. (ZWZ Banku) podjęło uchwałę w sprawie podziału zysku PKO Banku Polskiego S.A. osiągniętego w 2022 roku, zgodnie z którą:
-
kwotę 1 629 138 013,50 PLN przeznaczono na kapitał rezerwowy z przeznaczeniem na wypłatę dywidendy, w tym dywidendy zaliczkowej zgodnie z § 30 Statutu Banku,
-
kwotę 1 629 138 013,50 PLN pozostawiono jako niepodzieloną.
Jednocześnie ZWZ Banku podjęło uchwałę dotyczącą pozostawienia niepodzielonego zysku PKO Banku Polskiego S.A. z lat poprzednich, w kwocie 7 808 836 372 PLN, zyskiem niepodzielonym.
Powyższe uchwały są spójne z indywidualnym zaleceniem KNF otrzymanym 17 marca 2023 roku, w którym KNF potwierdziła, że Bank spełnia wymogi do wypłaty dywidendy na poziomie do 50% zysku netto za 2022 rok, ale jednocześnie zaleciła Bankowi ograniczenie ryzyka występującego w jego działalności.
Przyjęty przez ZWZ podział zysku za 2022 rok nie wykluczał możliwości podjęcia decyzji przez Zarząd Banku o wypłacie zysku dla akcjonariuszy w postaci zaliczki na poczet dywidendy i wykorzystaniu w tym celu kapitału rezerwowego.
W 2023 roku Bank dwukrotnie dokonywał konsultacji z KNF odnoszących się do możliwości wypłaty przez Bank części zysku z kapitału rezerwowego w postaci zaliczki na poczet dywidendy. 21 lipca 2023 roku Bank otrzymał negatywną opinię UKNF w tym zakresie, zaś 11 grudnia 2023 roku Bank otrzymał od KNF opinię pozytywną.
W piśmie z 11 grudnia 2023 roku KNF wskazała, że po przeanalizowaniu aktualnej sytuacji ekonomiczno-finansowej Banku oraz argumentów przedstawionych przez Bank, KNF nie zgłasza zastrzeżeń do możliwości wypłaty przez Bank zaliczki na poczet dywidendy w kwocie 1,6 miliarda PLN lub niższej, przeznaczonej z zysku wypracowanego w okresie od 1 stycznia 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku na kapitał rezerwowy, zgodnie z Uchwałą nr 7 ZWZ Banku z 21 czerwca 2023 roku w sprawie podziału zysku PKO Banku Polskiego S.A. osiągniętego w 2022 roku. Jednocześnie KNF zwrócił uwagę, że wszelkie decyzje wpływające na pozycję kapitałową Banku, w tym te dotyczące podziału wypracowanego zysku, powinny być podejmowane z uwzględnieniem nie tylko przepisów prawa oraz stanowisk i wytycznych organu nadzoru, lecz także reguł ostrożnego i stabilnego zarządzania Bankiem, a w szczególności – konieczności zapewnienia wyposażenia Banku w fundusze własne umożliwiające pokrycie wszelkich ryzyk występujących w jego działalności, jak również jego dalszy zrównoważony rozwój.
19 grudnia 2023 roku Zarząd Banku działając w oparciu o upoważnienie Walnego Zgromadzenia (Uchwała nr 7/2023) podjął decyzję o wypłacie zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy za rok obrotowy 2023 i przeznaczeniu na ten cel kwoty 1 600 000 000 PLN. W tym samym dniu Rada Nadzorcza wyraziła zgodę na wypłatę zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy. Zaliczka ta została wypłacona wyłącznie z części kapitału rezerwowego utworzonego z przeznaczeniem na wypłatę dywidendy, w tym zaliczek na poczet dywidendy.
W wypłacie zaliczki na poczet dywidendy uczestniczyło 1 250 000 000 akcji serii: A, B, C, D. Zaliczka na poczet dywidendy na jedną akcję wyniosła 1,28 PLN brutto. Dniem ustalenia uprawnionych do udziału w zaliczce na poczet dywidendy był 25 stycznia 2024 roku. Zaliczka na poczet dywidendy została wypłacona 1 lutego 2024 roku.
Polityka dywidendowa
28 listopada 2022 roku PKO Bank Polski przyjął politykę dywidendową Banku i Grupy Kapitałowej (Polityka dywidendowa). Przyjęta Polityka dywidendowa zakłada intencję stabilnego wypłacania dywidendy w długim terminie z zachowaniem zasady ostrożnego zarządzania Bankiem i Grupą Kapitałową, zgodnie z wymogami przepisów prawa oraz stanowiskiem KNF w sprawie założeń polityki dywidendowej banków komercyjnych. Celem Polityki dywidendowej jest optymalne kształtowanie struktury kapitałowej Banku i Grupy Kapitałowej z uwzględnieniem zwrotu z kapitału i jego kosztu oraz potrzeb kapitałowych związanych z rozwojem, przy jednoczesnej konieczności zapewnienia odpowiedniego poziomu współczynników adekwatności kapitałowej oraz spełnienia wymogu w zakresie minimalnego poziomu funduszy własnych i zobowiązań podlegających umorzeniu lub konwersji (MREL). Dodatkowym narzędziem redystrybucji kapitałów jest skup akcji własnych w celu ich umorzenia. Zgodę na nabycie przez Bank akcji własnych wyraża Walne Zgromadzenie, po uprzedniej akceptacji Rady Nadzorczej, określając warunki nabycia, w tym maksymalną liczbę akcji do nabycia, okres upoważnienia do nabycia akcji, który nie może przekraczać pięciu lat oraz maksymalną i minimalną wysokość zapłaty za nabywane akcje, jeżeli nabycie następuje odpłatnie. Nabycie akcji własnych w celu umorzenia w każdym przypadku wymaga uzyskania przez Bank uprzedniej zgody Komisji Nadzoru Finansowego.
Zalecenia KNF w zakresie wypłaty dywidendy w 2024
- kwotę do wysokości 50% zysku za 2023 rok mogą wypłacić jedynie banki spełniające jednocześnie poniższe kryteria:
- nierealizujące programu naprawczego,
- pozytywnie ocenione w ramach procesu badania i oceny nadzorczej (BION) – ocena końcowa BION nie gorsza niż 2,5,
- wykazujące poziom dźwigni finansowej (LR) na poziomie wyższym niż 5%,
- posiadające współczynnik kapitału podstawowego Tier 1 (CET1) nie niższy niż wymagane minimum: 4,5% + 56,25% x wymóg P2R + wymóg połączonego bufora + P2G,
- posiadające współczynnik kapitału Tier 1 (T1) nie niższy niż wymagane minimum: 6% + 75% x wymóg P2R + wymóg połączonego bufora + P2G,
- posiadające łączny współczynnik kapitałowy (TCR) nie niższy niż wymagane minimum: 8% + wymóg P2R + wymóg połączonego bufora +P2G,
gdzie:
-
- P2R (Pillar II Requirement) oznacza dodatkowy regulacyjny wymóg kapitałowy – obecnie nadany na pokrycie ryzyka związanego z kredytami walutowymi,
- P2G (Pillar II Guidance) czyli dodatkowe zalecenie kapitałowe – wrażliwość Banku na niekorzystny scenariusz makroekonomiczny mierzona jest przy pomocy wyników nadzorczych testów warunków skrajnych.
- Kwotę do wysokości 75% zysku z 2023 roku mogą wypłacić jedynie banki spełniające jednocześnie kryteria do wypłaty 50%, a jednocześnie których portfel należności od sektora niefinansowego charakteryzuje się dobrą jakością kredytową (wskaźnik portfela kredytów niepracujących udzielonych sektorowi niefinansowemu (NPL), z uwzględnieniem instrumentów dłużnych jest na poziomie nieprzewyższającym 5%).
Kryteria określone w punktach 1 i 2 bank powinien spełniać zarówno na poziomie jednostkowym, jak i skonsolidowanym, według stanu na koniec 2023 roku oraz w dniu podjęcia decyzji przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy o wypłacie dywidendy. Maksymalny możliwy do wypłaty poziom dywidendy z zysku wypracowanego w 2023 roku jest ograniczony do 75% w związku z oczekiwaniem wzmacniania bazy kapitałowej w celu absorpcji ewentualnej materializacji ryzyk zakumulowanych w otoczeniu polskiego sektora bankowego.
Dodatkowo KNF wskazała, że banki posiadające istotny portfel walutowych kredytów mieszkaniowych korygują stopę wypłaty dywidendy w oparciu o dwa dodatkowe kryteria:
- Kryterium 1 – bazujące na udziale walutowych kredytów mieszkaniowych dla gospodarstw domowych udzielonych kredytobiorcom niezabezpieczonym w całym portfelu należności od sektora niefinansowego. Kredytobiorca niezabezpieczony to taki, który uzyskuje większość swoich dochodów w walucie innej niż waluta w której zaciągnął kredyt,
- Kryterium 2 – bazujące na udziale kredytów udzielonych w latach 2007 i 2008 w portfelu walutowych kredytów mieszkaniowych gospodarstw domowych.
KNF zaleciła stosowanie odpowiednich korekt w zależności od wielkości posiadanego przez bank portfela:
- Kryterium 1:
- banki z udziałem powyżej 5% – korekta stopy dywidendy o 20 p.p.,
- banki z udziałem powyżej 10% – korekta stopy dywidendy o 40 p.p.,
- banki z udziałem powyżej 20% – korekta stopy dywidendy o 60 p.p.,
- banki z udziałem powyżej 30% – korekta stopy dywidendy o 100 p.p.,
- Kryterium 2:
- banki z udziałem powyżej 20% – korekta stopy dywidendy o 30 p.p.,
- banki z udziałem powyżej 50% – korekta stopy dywidendy o 50 p.p.
przy czym łączna wartość korekty (maksymalnie 75%) jest sumą korekt wynikających z obu kryteriów.
KNF dodatkowo wskazał by banki nie podejmowały innych działań, w szczególności pozostających poza zakresem bieżącej działalności biznesowej i operacyjnej, mogących skutkować obniżeniem funduszy własnych, bez uprzedniej konsultacji z KNF. Dotyczy to także ewentualnych wypłat dywidend z zysku zatrzymanego oraz wykupów akcji własnych. KNF oczekuje, że ewentualna realizacja takich operacji będzie każdorazowo poprzedzona konsultacją z KNF i uzależniona od jej wyniku.
Pismem z 13 grudnia 2023 roku KNF zaleciła Bankowi ograniczenie ryzyka występującego w działalności Banku poprzez utrzymywanie funduszy własnych na pokrycie dodatkowego narzutu kapitałowego w celu zaabsorbowania potencjalnych strat wynikających z wystąpienia warunków skrajnych, w wysokości 0,48 p.p. na poziomie jednostkowym (zalecony przez KNF w 2022 roku poziom wynosił 0,72 p.p.) oraz 0,42 p.p. na poziomie skonsolidowanym (zalecony przez KNF w 2022 roku poziom wynosił 0,66 p.p.) ponad wartość łącznego współczynnika kapitałowego.
Zgodnie z pismem KNF, Bank otrzyma także indywidualne zalecenie dotyczące zarówno możliwości wypłaty dywidendy, jak i innych działań mogących skutkować obniżeniem bazy kapitałowej. Szczegóły zaleceń KNF dla Banku zostały przedstawione w „Zdarzeniach po dacie bilansowej” w rozdziale 12.
Na 31 grudnia 2023 roku współczynniki wyniosły:
- na poziomie skonsolidowanym:
- współczynnik kapitału Tier 1 (T1) oraz kapitału podstawowego Tier 1 (CET1) = 17,77%
- łączny współczynnik kapitałowy (TCR) = 18,65%
- Kryterium 1 = 2,74 %,
- Kryterium 2 = 26,67 %,
- na poziomie jednostkowym:
- współczynnik kapitału Tier 1 (T1) oraz kapitału podstawowego Tier 1 (CET1) = 19,80%,
- łączny współczynnik kapitałowy (TCR) = 20,84%
- Kryterium 1 = 3,30 %,
- Kryterium 2 = 27,45 %.
Intencją Banku jest wypłata dywidendy w 2024 roku z zysku netto 2023 roku. Rekomendacja Zarządu Banku w sprawie dywidendy zostanie ustalona po otrzymaniu od KNF indywidualnego zalecenia dotyczącego polityki dywidendowej.
Zgodnie z art. 395 § 2 pkt 2 Kodeksu spółek handlowych decyzja dotycząca podziału zysku pozostaje w kompetencjach Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Banku.