Bank jako jeden z największych pracodawców w Polsce zobowiązuje się do prowadzenia i promowania etycznego biznesu, budowy etycznej kultury organizacyjnej oraz przestrzegania zasad społecznej odpowiedzialności.

W grudniu 2023 roku Bank uchwałą Zarządu znowelizował Kodeks Etyki, a w styczniu 2024 roku Rada Nadzorcza zatwierdziła zmodyfikowany Kodeks. Dokonano zmiany i redefinicji obowiązujących w Banku wartości.

Wprowadzono trzy kluczowe wartości dla skutecznego realizowania misji i strategii Banku:

  • partnerstwo - wspólnie dbamy o najlepsze doświadczenia klientów i pracowników, budujemy partnerskie relacje oparte na wzajemnym szacunku, otwartości i zaufaniu,
  • rozwój - wychodzimy naprzeciw zmianom i podejmujemy ambitne wyzwania, dbamy o swój rozwój i wspieramy w tym innych, oferujemy klientom wsparcie w rozwoju w dynamicznie cyfryzującym się świecie,
  • wpływ - działamy odważnie, cenimy sprawczość, odpowiedzialność i zaangażowanie, jesteśmy innowacyjni w tworzeniu rozwiązań i skuteczni w realizacji celów.

Kluczowe wartości zostały zdefiniowane w oparciu o opinie i propozycje pracowników oraz Zarządu Banku. Przyjęte przez Bank wartości są komunikowane w szczególności poprzez wskazanie przejawów zachowań i postaw, które wypełniają te wartości oraz są uwzględniane w procesach zarządzania stosowanych w Banku.

Kodeks Etyki określa sposób kształtowania wzajemnych relacji pomiędzy osobami świadczącymi pracę na rzecz Banku, pomiędzy pracownikami Banku i osobami wykonującymi czynności na rzecz Banku. Kodeks Etyki Banku określa również wartości, zasady, normy postępowania i postawy etyczne w relacjach z klientami oraz w działalności biznesowej Banku i w relacjach Banku z otoczeniem. Pozostaje w bezpośrednim związku z obowiązującą w Banku kulturą organizacyjną, jest jej uzupełnieniem i narzędziem wspierającym upowszechnianie oraz wdrażanie wartości.

Wartości, zasady, normy postępowania i postawy etyczne zawarte w Kodeksie Etyki Banku obowiązują wszystkich pracowników Banku, jak również osoby wykonujące czynności na rzecz Banku, w tym wykonujące czynności bankowe i faktyczne powiązane z działalnością bankową oraz osoby pośredniczące w ich wykonywaniu, w tym w szczególności osoby reprezentujące Bank i działające w imieniu Banku.

Weryfikacja przestrzegania zasad etyki w Banku jest przedmiotem corocznej oceny dokonywanej przez Zarząd Banku. Informacja o wynikach dokonanej przez Zarząd oceny przekazywana jest nie rzadziej niż raz w roku Radzie Nadzorczej Banku.

  • Definiowanie i promocja standardów decyzji biznesowych oraz postaw pracowniczych,
  • Wzmacnianie świadomości pracowników na temat znaczenia etyki w biznesie poprzez organizowanie szkoleń, warsztatów oraz tworzenie kampanii informacyjnych,
  • Dbanie o zapewnienie jednolitych standardów etyki w całej Grupie Kapitałowej Banku,
  • Promowanie firm, które postępują etycznie wobec klientów, partnerów w działalności biznesowej i pracowników,
  • Zaangażowanie społeczne w inicjatywy na rzecz lokalnych społeczności, jak też w przedsięwzięcia o charakterze globalnym,
  • Dbanie o wysoki standard rozwiązań w obszarze etyki – potwierdzony certyfikatami,
  • Zapewnienie pracownikom możliwości zrzeszania się oraz swobodę wypowiedzi.

Bank przeprowadził analizę ryzyk etycznych w odniesieniu do każdej grupy interesariuszy i prowadzi działania w celu ich minimalizacji:

Interesariusze Ryzyka Działania
Pracownicy
  • Korupcja i łapownictwo
  • Naruszenie tajemnicy biznesowej przedsiębiorstwa
  • Mobbing, molestowanie, inne formy dyskryminacji
  • Naruszanie warunków pracy
Rozdział 13.7.4 (przeciwdziałanie korupcji) Bank łagodzi ryzyka naruszenia tajemnicy biznesowej przedsiębiorstwa, stosowania mobbingu, molestowania i innych form dyskryminacji, a także ryzyko naruszenia warunków pracy poprzez sformułowanie w Regulaminie Pracy Banku odpowiednich obowiązków pracowników w tym zakresie oraz kar za nieprzestrzeganie
 Klienci
  • Nieetyczna sprzedaż
  • Nieuprawniony dostęp do informacji o klientach
  • Nieuprawniony dostęp do środków klientów
  • Wykluczenie społeczne
  • Nietransparentne relacje z partiami politycznymi
Rozdział ‎13.7.3 (misselling)

Rozdział ‎13.7.5A (zgłaszanie reklamacji i naruszeń)

Rozdział ‎13.7.1C (ryzyko nieuprawnionego dostępu do informacji o klientach, ochrona informacji, przestrzeganie tajemnicy bankowej)

Rozdział ‎13.7.1A i B (ryzyko nieuprawnionego dostępu do środków klientów)

Rozdział ‎13.7.10A (specjalne działania wspierające klientów z niepełnosprawnościami)

Bank posiada wewnętrzne regulacje przyjęte przez Zarząd, które dotyczą relacji z partiami politycznymi i określają zasady otwierania rachunków bankowych oraz udzielania kredytów partiom politycznym

 Kontrahenci
  • Korupcja i łapownictwo
  • Wymuszanie kredytu kupieckiego
Rozdział ‎13.7.4 (przeciwdziałanie korupcji)

Rozdział ‎13.7.12B (płatności w terminie)

Otoczenie społeczne
  • Korupcja i łapownictwo
  • Negatywny wpływ na środowisko
  • Negatywny wpływ na społeczności
Rozdział ‎13.7.4 (przeciwdziałanie korupcji)

Rozdział ‎13.7.6 (monitorowanie wpływu)

Rozdział ‎13.7.10C (działalność charytatywna i sponsoringowa)

Upowszechnianie etyki i wartości Banku

W 2023 roku Bank prowadził działania szkoleniowe skierowane do wszystkich pracowników Banku oraz kadry menedżerskiej. Szkolenia te dotyczyły zagadnień istotnych z punktu widzenia upowszechniania etyki zachowań w zespołach, takich jak budowanie relacji w zespole, identyfikacja emocji, sposobów radzenia sobie ze stresem, kwestii motywowania pracowników do pracy i zarządzania zespołem w środowisku zmian.

Wszyscy nowozatrudnieni pracownicy otrzymują informacje na temat wartości oraz Kodeksu Etyki w pierwszych dniach pracy w ramach procesu wdrożenia.

Pod koniec 2023 roku w Banku zostały ogłoszone odświeżone wartości banku. Kampania komunikacyjna obejmowała szereg działań o charakterze informacyjnym i edukacyjnym na temat wartości Banku oraz oczekiwanych postaw np. webinaria dla menedżerów, materiały audio i wideo.

Przeciwdziałanie naruszeniom etyki

Obok promocji wartości Banku i postaw etycznych równie istotne dla Banku jest przeciwdziałanie wszelkim formom naruszenia etyki we wszystkich opisanych wyżej aspektach działania (w tym także przeciwdziałanie mobbingowi i dyskryminacji). Dlatego w sposób jasny i przejrzysty określono ścieżki:

  • zgłaszania wszelkich naruszeń, które dostępne są dla każdego pracownika w dowolnej formie, w tym także anonimowo,
  • postępowania w celu wyjaśnienia zgłoszonych potencjalnych naruszeń,
  • monitorowania i raportowania (także do odpowiedniego członka Zarządu Banku) stwierdzonych naruszeń.

Powyższe procedury i zasady postępowania zostały przyjęte przez Zarząd Banku.

Kodeks Etyki Banku oraz Regulamin Pracy Banku, zawierają postanowienia dotyczące m.in. przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, religię i wyznanie, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, orientację seksualną, zatrudnienie na czas określony i nieokreślony oraz zatrudnienie w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy.

Każdy pracownik ma obowiązek przestrzegania Kodeksu Etyki Banku oraz udziału w rozwoju i promowaniu kultury organizacyjnej oraz wartości z nią związanych.

Aby przeciwdziałać naruszeniom etyki, Bank stosuje odrębne przepisy wewnętrzne: „Zasady przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz tryb rozpatrywania skarg dotyczących naruszenia uprawnień pracowniczych”. Pracownicy mogą wysyłać zgłoszenia na skrzynkę mailową lub w tradycyjnej formie papierowej na adres Departamentu Kapitału Pracownika. Skargę mogą złożyć również byli pracownicy Banku.

Bank analizuje sprawy zgłaszane poprzez kanały wewnętrzne, również pod kątem braku zgodności i naruszenia konfliktu interesów.

Obok promocji wartości wśród pracowników, Bank prowadzi również monitoring skarg pracowniczych pod kątem potencjalnego naruszenia standardów etyki. Odpowiedni Członkowie Zarządu Banku są informowani raz na kwartał o skargach pracowników w nadzorowanych przez nich obszarach i o sposobie zakończenia sprawy. Członkowie Zarządu Banku mają też prawo do wglądu do dokumentacji dotyczącej rozpoznania skargi. Dodatkowo Prezes Zarządu Banku jest raz na kwartał informowany o wszystkich skargach pracowników.

We wrześniu 2023 roku Zarząd Banku przyjął uchwałę, której załącznikiem było „Sprawozdanie na temat przestrzegania zasad etyki w PKO Banku Polskim S.A. za rok 2022”. Jednocześnie Zarząd pozytywnie ocenił przestrzeganie zasad etyki określonych w Kodeksie Etyki PKO Banku Polskim S.A. w 2022 roku. Rada Nadzorcza na posiedzeniu w listopadzie 2023 roku zapoznała się z punktem „Informacja dla Rady Nadzorczej o wynikach dokonanej przez Zarząd Banku oceny przestrzegania zasad etyki w Banki za 2022 rok”.

Zgodnie z przyjętymi w Banku regulacjami dotyczącymi oceny odpowiedniości kandydatów na członków Zarządu oraz członków Zarządu Banku, Rada Nadzorcza oceniając odpowiedniość w aspekcie rękojmi należytego wykonywania obowiązków, uwzględnia kryteria reputacji, uczciwości i etyczności działania kandydatów na członków Zarządu Banku (w ramach oceny wstępnej), jak również członków Zarządu Banku (w ramach oceny okresowej). Stwierdzenie nieodpowiedniości kandydata na członka Zarządu lub członka Zarządu w aspekcie rękojmi może skutkować odpowiednio niepowołaniem kandydata do składu organu albo podjęciem działań zmierzających do odwołania członka organu z pełnionej funkcji. Analogiczne zasady obowiązują w polityce oceny odpowiedniości dotyczącej członków Rady Nadzorczej Banku.

Komunikacja krytycznych obaw

  • GRI:
  • 2-16

W obszarze pracowniczym istnieją mechanizmy promowania i monitorowania przestrzegania w Banku zasad etyki, w tym mechanizmy monitorowania sytuacji naruszających te zasady oparte m.in. o wprowadzone wewnętrznymi przepisami procedury, Kodeks etyki oraz obowiązki sprawozdawcze wobec Zarządu i Rady Nadzorczej.

W ramach tych mechanizmów:

  • Członkowie Zarządu Banku kwartalnie otrzymują informacje nt. wystąpienia naruszeń w obszarach im podległych,
  • Zarząd i Rada Nadzorcza Banku w ramach corocznego sprawozdania na temat zasad przestrzegania etyki w Banku otrzymują kompleksową informację.

W 2023 roku w obszarze pracowniczym nie identyfikowano, a tym samym nie zgłaszano do Zarządu i Rady Nadzorczej Banku znaczących obaw związanych z negatywnym wpływem organizacji na jej interesariuszy, w tym dotyczących relacji biznesowych.

W ramach funkcjonowania anonimowego systemu zgłaszania naruszeń do Zarządu Banku ani Rady Nadzorczej nie wpłynęły informacje wskazujące na nieprawidłowości skutkujące krytycznym wpływem organizacji na jej interesariuszy.

Wiedza zbiorowa i ocena efektywności zarządu i rady nadzorczej w zakresie zrównoważonego rozwoju

  • GRI:
  • 2-17

Ocena wiedzy, umiejętności i doświadczenia członków Zarządu i Rady Nadzorczej Banku na temat zrównoważonego rozwoju, w tym w zakresie zdolności do zarządzania ryzykiem ESG i wpływem czynników ryzyka ESG na działalność Banku stanowi jedno z kryteriów weryfikacji w ramach wstępnych i okresowych (corocznych) ocen odpowiedniości indywidualnej (członków organów) i zbiorowej (organów Banku).

  • GRI:
  • 2-18

Realizacja zadań organów Banku w zakresie zrównoważonego rozwoju następuje m.in. poprzez:

  • wprowadzanie/nowelizacje przepisów wewnętrznych Banku odnoszących się do podejmowania działań w obszarze ESG,
  • wyznaczania przez Bank wskaźników i celów niefinansowych oraz ich realizację,
  • kształtowanie strategii Banku ukierunkowanej na realizację celów ESG i zrównoważony rozwój,
  • wyznaczanie celów zarządczych członkom Zarządu Banku obejmujących obszar ESG w tym m.in. wskaźniki zadowolenia klientów i pracowników oraz realizację strategii Banku (powiązanie celu strategicznego dot. kobiet na stanowiskach MRT z wynagrodzeniami członków Zarządu Banku).

Ocena wyników Zarządu i Rady Nadzorczej Banku w zakresie wywiązywania się z powierzanych obowiązków, w tym w zakresie nadzorowania zarządzania oddziaływaniem organizacji na kwestie ESG dokonywana jest wieloaspektowo, w tym m.in. poprzez okresowe monitorowanie:

  • realizacji wskaźników i celów niefinansowych związanych z obszarem ESG,
  • realizacji celów zarządczych członków Zarządu Banku, w tym realizacji strategii Banku,
  • wpływu organizacji na interesariuszy i otoczenie społeczne,

i stanowi m.in. element:

  • mechanizmów kontrolnych/przeglądów w zakresie przestrzegania ładu korporacyjnego,
  • procesu udzielania absolutorium,
  • mechanizmów sprawozdawczych i oceny odpowiedniości członków organu,
  • mechanizmu rozliczania celów zarządczych członków Zarządu Banku, a także
  • nadawanych Bankowi ratingów ESG, które utrzymują się na średnim poziomie.
  • GRI:
  • 2-15

W Banku obowiązują Zasady zarządzania konfliktami interesów przyjęte przez Zarząd Banku i zatwierdzone przez Radę Nadzorczą. Zasady określają politykę zapobiegania, identyfikacji i ujawniania konfliktów interesów lub potencjalnych konfliktów interesów oraz podejmowania działań w celu kontroli tych konfliktów, jak również minimalizacji ryzyka ich wystąpienia oraz ograniczenia ich negatywnego wpływu na funkcjonowanie Banku oraz jego relacje z klientami i innymi podmiotami.

Bank identyfikuje konflikt interesów, gdy może dość do sprzeczności interesów pomiędzy:

  • Bankiem a klientem Banku lub podmiotem powiązanym z Bankiem a klientem Banku,
  • dwoma lub więcej klientami Banku,
  • podmiotem powiązanym z Bankiem a Bankiem,
  • Bankiem lub podmiotem powiązanym z Bankiem a dostawcą lub oferentem albo podmiotem z nim powiązanym,
  • akcjonariuszami Banku a Bankiem.

Konflikt interesów może powstać również w związku z uczestnictwem Banku w ustalaniu stawek referencyjnych. Realizując powyższe cele Bank, unika działań mogących powodować wystąpienie konfliktów interesów poprzez ustanowienie odpowiednich mechanizmów kontrolnych, podejmuje właściwe działania dążące do identyfikacji konfliktów oraz dąży do wyeliminowania, bądź ograniczenia negatywnego wpływu konfliktów interesów na funkcjonowanie Banku.

Każdy kto stwierdził możliwość wystąpienia konfliktu interesów lub potencjalnego konfliktu interesów jest zobowiązany niezwłocznie poinformować o tym właściwą osobę wskazaną w regulacjach wewnętrznych – przełożonego, osobę kierującą jednostką Banku, Dyrektora Oddziału oraz przekazać tę informację do wiadomości Departamentu Zgodności.

Poinformowany pracownik rozpatruje okoliczności zgłoszonego konfliktu, ustala działania, które pozwolą na wyeliminowanie konfliktu lub przeciwdziałanie jego negatywnym skutkom oraz wskazuje osoby odpowiedzialne za ich realizację. Dodatkowo jest zobowiązany zgłosić konflikt do prowadzonego przez Departament Zgodności Rejestru oraz monitorować efekty ustalonych działań i w razie potrzeby je zaktualizować.

Członkowie Rady Nadzorczej oraz Zarządu Banku powinni powstrzymywać się od podejmowania aktywności zawodowej lub pozazawodowej, która mogłaby prowadzić do powstania konfliktu interesów lub w inny sposób wpływać negatywnie na reputację członka organu nadzorującego lub zarządzającego.

Członek Rady Nadzorczej najpóźniej w dniu wyboru składa pisemne oświadczenie o członkostwie w organach zarządzających lub nadzorczych innych podmiotów oraz posiadaniu akcji lub udziałów, jeżeli w wyniku ich posiadania jest uprawniony do wykonywania co najmniej 5% głosów na walnym zgromadzeniu (zgromadzeniu wspólników). Członek Rady Nadzorczej powinien niezwłocznie informować Radę Nadzorczą o wszelkich innych okolicznościach, które mogą powodować potencjalny konflikt interesów, wpływający na jego relacje z Grupą Kapitałową Banku, w tym na jego działalność w Radzie Nadzorczej.

Członek Rady Nadzorczej, uwzględniając postanowienia regulaminu Rady Nadzorczej oraz przepisów wewnętrznych Banku dotyczących zasad ładu korporacyjnego obowiązany jest poinformować stałych uczestników posiedzenia Rady Nadzorczej o zaistniałym konflikcie interesów lub możliwości jego powstania i powstrzymać się od zabierania głosu w dyskusji oraz nie brać udziału w głosowaniu nad przyjęciem uchwały w sprawie, której taki konflikt dotyczy.

Członek Zarządu najpóźniej w dniu wyboru składa pisemne oświadczenie o członkostwie w organach zarządzających lub nadzorczych oraz posiadaniu akcji lub udziałów, jeżeli w wyniku ich posiadania jest uprawniony do wykonywania co najmniej 5% głosów na walnym zgromadzeniu (zgromadzeniu wspólników).

Członek zarządu nie może bez zgody Rady Nadzorczej zajmować się interesami konkurencyjnymi, uczestniczyć w spółkach prowadzących działalność konkurencyjną wobec Banku lub Spółek Grupy Kapitałowej oraz w świadczyć pracy lub usług w żadnej innej formie na rzecz podmiotów prowadzących działalność konkurencyjną. Członek Zarządu, który stwierdził, że w wyniku realizowanych zadań wynikających z umowy z Bankiem dojdzie do wystąpienia konfliktu interesów lub sytuacji powodującej bezpośrednie ryzyko wystąpienia konfliktu interesów, powinien niezwłocznie poinformować o tym: Prezesa Zarządu, Przewodniczącego Rady Nadzorczej, Dyrektora Departamentu Zgodności.

Departament Zgodności informuje Prezesa Zarządu Banku w cyklach miesięcznych o zgłoszonych konfliktach interesów dotyczących wszystkich pracowników Banku. Ponadto Zarząd Banku oraz Rada Nadzorcza są informowani o liczbie i tematyce zgłoszeń konfliktów interesów w raportach kwartalnych.

Bank dokonuje na stronie internetowej publicznego ujawnienia odpowiednich informacji dotyczących przyjętej w Banku polityki zarządzania konfliktami interesów oraz informacji dotyczących sposobu zarządzania przez Bank istotnymi konfliktami interesów i konfliktami, które mogłyby powstać z powodu transakcji zawieranych przez Bank z podmiotami działającymi w Grupie Kapitałowej Banku (Zasady zarządzania konfliktami interesów (pkobp.pl)). Ujawnianie obejmuje wskazanie rodzajów możliwych konfliktów interesów, w tym wskazanie podstawowych mechanizmów kontrolnych, jak np. podział obowiązków, bariery informacyjne, wyłączenie z podejmowanych decyzji.

Bank ma obowiązek przekazywania do Komisji Nadzoru Finansowego informacji dotyczących istotnych konfliktów interesów lub konfliktów interesów, które mogłyby powstać z powodu transakcji zawieranych przez Bank z podmiotami powiązanymi z Bankiem oraz ich zakresie. Publicznemu ujawnianiu nie podlegają informacje objęte ochroną: stanowiące dane osobowe, tajemnicę bankową lub tajemnicę przedsiębiorstwa.

W przypadkach, gdy całkowite wyeliminowanie wpływu zidentyfikowanego konfliktu na interes klienta nie jest możliwe, Bank informuje klienta o konflikcie interesów zidentyfikowanym w relacjach z tym klientem oraz o działaniach podjętych w celu ochrony interesów klienta. W przypadku ujawnienia konfliktu interesów Bank występuje do klienta o potwierdzenie woli zawarcia lub kontynuacji umowy albo świadczenia usługi.

W 2023 roku Bank podjął działania dostosowawcze do przepisów ustawy z dnia 1 marca 2018 roku o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (dalej: „Ustawa AML”) oraz wytycznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego. W tym celu w II kwartale Zarząd Banku wyznaczył Pana Dariusza Szweda, Prezesa Zarządu Banku, jako osobę odpowiedzialną za wdrażanie obowiązków określonych w Ustawie AML. Wyznaczono także pracownika zajmującego kierownicze stanowisko (AMLCO), odpowiedzialnego za zapewnienie zgodności działalności Banku oraz jego pracowników i innych osób współpracujących z Bankiem z przepisami Ustawy oraz pracownika kadry kierowniczej wyższego szczebla (AMLRO), któremu powierzono m.in. identyfikację ryzyk związanych z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu w działalności Banku i podejmowanie działań w celu ich ograniczania.

Dokonano także rewizji wewnętrznych procedur z zakresu AML/CFT. W drugim kwartale 2023 roku Zarząd Banku zaktualizował Zasady przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu w PKO Banku Polskim S.A, określające sposób postępowania i podział zadań w zakresie AML/CFT. W listopadzie 2023 roku zaktualizowano także politykę dotyczącą przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (dalej „Polityka grupowa”) dla wszystkich podmiotów Grupy Kapitałowej Banku i oddziałów zagranicznych, której celem było wzmocnienie nadzoru nad obowiązkami realizowanymi w ramach AML/CFT w tych podmiotach.

Przyjęty dokument określił standardy, które powinny być przestrzegane przez Bank i podmioty z Grupy będące instytucjami obowiązanymi, oraz wszystkie osoby w nich pracujące, w tym stałych i tymczasowych współpracowników, konsultantów, wykonawców, agentów, pośredników i ich pracowników (zob. https://www.pkobp.pl/relacje-inwestorskie/esg-w-grupie-pko-banku-polskiego/polityki-i-zasady/, kwestionariusz: bcb01b2f-4247-4e74-8d85-2f8262788264.pdf (pkobp.pl)).

Polityka grupowa, będąca jedną z wewnętrznych procedur, definiuje zakres przepisów wdrażanych i stosowanych przez Bank i spółki z Grupy, które obejmują w szczególności:

  • proces Poznaj Swojego Klienta (KYC),
  • monitorowanie transakcji przeprowadzane w celu oceny czy transakcje klientów są zgodne z wiedzą o ich profilu i zamierzonym charakterze stosunków gospodarczych,
  • monitorowanie sankcji zapobiegające nawiązaniu niedozwolonej relacji poprzez sprawdzanie potencjalnej obecności klientów na listach sankcyjnych,
  • sposób dokumentowania przeprowadzanych analiz i rozpoznanego ryzyka ML/FT związanego ze stosunkami gospodarczymi z klientem lub transakcją okazjonalną,
  • archiwizację,
  • szkolenia,
  • sposób wymiany i ochrony informacji przekazywanych na potrzeby wykonywania obowiązków z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu,
  • ocenę własną ryzyka.

Bank przeprowadza okresowy przegląd Polityki grupowej, nie rzadziej niż raz na rok, jak również sporządza kwartalną informację z zakresu AML/CFT, którą dyrektor Departamentu Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy i Finansowaniu Terroryzmu (DPP) przedkłada Zarządowi Banku. Każdy z oddziałów zagranicznych ma także wyodrębnioną procedurę dotyczącą trybu postępowania i podziału zadań w zakresie AML/CFT oraz wyznaczonego koordynatora ds. AML/CFT. Zarząd Banku jest również kwartalnie informowany o zdarzeniach dotyczących prania pieniędzy i finansowania terroryzmu w każdym z oddziałów.

Realizując obowiązki wynikające z Ustawy AML, Grupa stosuje środki bezpieczeństwa finansowego przed nawiązaniem relacji biznesowej z klientem, a następnie powtarza w trakcie trwania tej relacji w interwałach czasowych właściwych dla ryzyka danego klienta.

W przypadku, gdy Grupa nie może zastosować jednego z podstawowych środków bezpieczeństwa finansowego podejmuje stosowne działania zgodnie z art. 41 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu tj.: nie nawiązuje stosunków gospodarczych, nie przeprowadza transakcji okazjonalnej, nie przeprowadza transakcji za pośrednictwem rachunku bankowego, rozwiązuje stosunki gospodarcze.

W ramach procesu Poznaj Swojego Klienta Grupa identyfikuje i weryfikuje klientów oraz beneficjentów rzeczywistych, określa ryzyko prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, monitoruje transakcje klientów, a w przypadku identyfikacji okoliczności, które mogą wskazywać na pranie pieniędzy lub finansowanie terroryzmu, lub uzasadnione podejrzenie prania pieniędzy podejmuje stosowne działania, w tym wstrzymuje transakcje, blokuje rachunek lub zamraża środki. Zamrożenie środków oraz nieudostępnienie wartości majątkowych lub wstrzymanie transakcji to działania, które Bank stosuje wobec osób i podmiotów znajdujących się na:

  • listach ogłaszanych przez Generalnego Inspektora na podstawie rezolucji Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych wydanych na podstawie rozdziału VII Karty Narodów Zjednoczonych, dotyczących zagrożeń dla międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa spowodowanych aktami terrorystycznymi, w szczególności na listach, o których mowa w pkt 3 rezolucji 2253 (2015) Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych lub w pkt 1 rezolucji 1988 (2011) Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych,
  • liście ogłoszonej przez GIIF dotyczącej osób i podmiotów, wobec których stosuje się szczególne środki ograniczające,
  • listach sankcyjnych wydawanych przez Unię Europejską,
  • listach sankcyjnych wydanych przez Rzeczpospolitą Polską,
  • liście osób i podmiotów, wobec których stosowane są środki, o których mowa w ustawie o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego publikowanej przez MSWiA,
  • listach ogłoszonych przez the U.S. Department of the Treasury’s Office of Foreign Assets Control (OFAC).

W 2023 roku PKO Bank Polski S.A. wdrażał na bieżąco ograniczenia i zmiany wynikające z sankcji nałożonych na Rosję i Białoruś oraz na bieżąco wprowadzał wytyczne dotyczące finansowania i prowadzenia usług bankowych dla podmiotów zaangażowanych w działalność gospodarczą powiązaną z Rosją i Białorusią, w tym klientów, którzy są lub mogą zostać objęci sankcjami lub restrykcjami.

Grupa działa zgodnie z przepisami prawa w każdym kraju, w którym prowadzi działalność oraz współpracuje z instytucjami, których zadaniem jest przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (GIIF w Polsce oraz właściwe instytucje analityki finansowej dla oddziałów zagranicznych).

Zmiany prawne w obszarze AML/CFT przyczyniły się do znacznego zwiększenia ilości obowiązków spoczywających na instytucjach finansowych, dlatego też liczba etatów dla osób odpowiedzialnych za realizację zadań z obszaru AML/CTF wzrosła w 2023 roku 79%. Wszystkie osoby wykonujące obowiązki w zakresie AML objęto obowiązkowymi programami szkoleniowymi.

Dokonano również zmian w strukturze organizacyjnej mających na celu wzmocnienie ciągłości obsługi procesu krytycznego AML/CFT w Banku poprzez prowadzenie bieżącej i post factum analizy transakcji podejrzanych po ich przeprowadzeniu oraz ustaleń na rzecz upoważnionych podmiotów.

W celu szerzenia wiedzy na temat AML/CFT wśród pracowników Grupy uruchomiono portal zawierający m.in. bazę wiedzy z materiałami ułatwiającymi realizację zadań z zakresu AML, listę obowiązujących przepisów wewnętrznych i zewnętrznych oraz przydatne linki.

Wsparcie Ukrainy

Pomoc humanitarna i wsparcie pracowników ukraińskich spółek z Grupy Kapitałowej Banku

Grupa Kapitałowa Banku kontynuowała działania dotyczące wsparcia obywateli Ukrainy, koordynowane przez Fundację PKO Banku Polskiego. Fundacja przekazała łącznie 3,7 mln PLN, w tym:

  • ≈2,5 mln PLN
    na kontynuację zakwaterowania i wyżywienia w Polsce uchodźców z terenów zajętych przez Rosję
  • 1,2 mln PLN
    na wsparcie piętnastu organizacji pozarządowych i jednostek prowadzących działania pomocowe

Prawa człowieka

  • GRI:
  • 2-23

Podmioty Grupy Kapitałowej Banku, w procesie tworzenia przepisów, procedur i polityk, które odnoszą się do praw człowieka, czerpią z dorobku organizacji międzynarodowych i respektują fundamentalne zasady określone w Międzynarodowej Karcie Praw Człowieka, którą tworzą:

  • Powszechna Deklaracja Praw Człowieka,
  • Konwencja ONZ: Międzynarodowy Pakt Praw Osobistych i Politycznych,
  • Konwencja ONZ: Międzynarodowa Konwencja Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych.

Przestrzeganie praw człowieka przejawia się, w zależności od wielkości i specyfiki danego podmiotu Grupy, zarówno w przepisach wewnętrznych, podejmowanych inicjatywach, jak i w codziennej praktyce. W szczególności dotyczy m.in. praw do:

  • uznawania podmiotowości każdego z zatrudnionych,
  • głoszenia swoich poglądów i opinii, do wolności myśli, sumienia i wyznania,
  • ochrony dóbr osobistych,
  • równego traktowania,
  • dostępu do informacji,
  • dostępu do ochrony zdrowia,
  • szacunku dla prywatności.
  • GRI:
  • 2-24
  • 2-25

Część podmiotów Grupy Kapitałowej Banku zamieściła zapisy odnoszące się do poszanowania praw człowieka i zakazu dyskryminacji w takich dokumentach jak regulaminy pracy lub Kodeks Etyki. Polityka Banku w odniesienia do poszanowania praw człowieka jest ujęta w następujących dokumentach:

  • Kodeksie Etyki PKO Banku Polskiego S.A.,
  • Zasadach przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz trybie rozpatrywania skarg dotyczących naruszenia uprawnień pracowniczych,
  • Zasadach rekrutacji i w Standardach rekrutacji,
  • Umowach zawieranych z dostawcami usług (dotyczy umów o ochronie danych osobowych).

Kwestie dotyczące pracy przymusowej i pracy dzieci nie znajdują bezpośredniego odzwierciedlenia w przepisach Banku, gdyż:

  • zakaz pracy przymusowej wynika z art. 4 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności,
  • zakaz zatrudniania osób, które nie ukończyły 15 lat, wynika z art. 190 par. 2 Kodeksu pracy. Bank w swojej praktyce przestrzega zasad zawartych w Children’s Rights and Business Principles.

Pozostałe podmioty Grupy Kapitałowej Banku uwzględniają kwestie poszanowania praw człowieka zarówno w realizowanych procesach, codziennej praktyce, jak i niepisanych zasadach.

[GRI 2-24] Jednym z najważniejszych elementów/etapów analizy jest identyfikacja praw człowieka w kontekście prowadzonej działalności. W podmiotach Grupy, które działają w różnych państwach, nie zidentyfikowano zatrudnienia nieletnich bądź pracy przymusowej.

Osobnym zadaniem jest kwestia przestrzegania praw człowieka w łańcuchu dostaw, która w kontekście podmiotów Grupy sprowadza się do relacji z dostawcami oraz outsourcingiem usług (głównie bankowych). Kwestie przestrzegania praw człowieka znajdują odzwierciedlenie w procedurach i umowach podpisywanych z tymi podmiotami.

Poniżej wskazano przykłady działań realizowanych w podmiotach Grupy, w których ujawnia się respektowanie praw człowieka:

  • przeciwdziałanie mobbingowi i dyskryminacji,
  • opieranie zasad oceny okresowej/ podsumowywania efektów pracy na dialogu z pracownikiem, współuczestniczenie pracownika w procesie, zbieraniu informacji zwrotnej z różnych źródeł,
  • stosowanie zasad rekrutacji zapewniających równe traktowanie kandydatów podczas procesu wyboru na wolne stanowiska pracy, bez jakiejkolwiek dyskryminacji, uprzedzeń i bez pozyskiwania informacji, które mogłyby naruszać prawa i godność osobistą kandydata,
  • opieranie decyzji o awansie zawodowym na obiektywnej ocenie kwalifikacji, umiejętności i wyników pracy,
  • wspieranie różnorodności w zarządzaniu, w szczególności w odniesieniu do wieku, doświadczenia, stylu pracy, myślenia; propagowanie różnorodności wśród menedżerów jako atutu, a nie ograniczenia,
  • umożliwianie pracownikom wyrażania swoich opinii oraz wpływania na ważne kwestie dotyczące organizacji i warunków pracy, zarządzania, kultury organizacyjnej, a także umożliwienie informowania o dostrzeżonych przestępstwach i oszustwach – z zapewnieniem zgłaszającym pracownikom anonimowości i poufności (mechanizm sygnalisty),
  • ochrona dóbr osobistych (dane osobowe, dane wrażliwe) pracowników i klientów poprzez starannie przygotowane procedury i systemy oraz zamieszczanie restrykcyjnych zapisów w umowach zawieranych z dostawcami usług, którzy mają dostęp do takich danych,
  • tworzenie warunków do zaspokajania potrzeb związanych z rekreacją i kulturą oraz poszanowania zasady work – life balance,
  • zapewnienie wolności zrzeszania się,
  • W ramach kontynuowanego programu wellbeingowego #FokusNaCiebie organizowano szereg działań mających na celu poprawę „dobrostanu” pracowników. Liczne eventy online, materiały wideo oraz artykuły dotyczyły między innymi: profilaktyki zdrowia, aktywności fizycznej, zdrowej diety, snu, czy kondycji emocjonalnej,
  • materiały informacyjne na temat pracy hybrydowej zawierają wskazówki nie tylko na temat sposobów i organizacji pracy, ale także w zakresie dbałości o higienę pracy, w tym o przerwy, ograniczenie zbędnych spotkań na rzecz konkretnych zadań, czy godzenie trybu pracy stacjonarnej i zdalnej,
  • Grupa Kapitałowa Banku stosuje te same standardy praw człowieka w ramach całego łańcucha dostaw w prowadzonej działalności gospodarczej.

[GRI 2-25] Bank podejmuje działania zapobiegające naruszeniu praw człowieka, w tym praw pracowniczych, ale nie jest w stanie całkowicie wyeliminować konfliktów. W 2023 roku 17 spraw pracowniczych zostało prawomocnie zakończonych (11 wygranych, 6 przegranych). Podmioty Grupy Kapitałowej Banku monitorują ryzyka towarzyszące poszczególnym prawom człowieka i zarządzają nimi na poziomie firmy.

Podstawowym narzędziem komunikacji wewnętrznej jest portal Intra, który zawiera informacje dotyczące świadczeń, przywilejów, praw i obowiązków pracowników Banku. Na wewnętrznym portalu pracownicy mogą znaleźć następujące dokumenty:

  • Kodeks Etyki PKO Banku Polskiego S.A.,
  • Zasady Rekrutacji,
  • Standardy rekrutacji,
  • Zasady przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz tryb rozpatrywania skarg dotyczących naruszeń uprawnień pracowniczych (przepisy zaktualizowane i zakomunikowane w organizacji w 2018 roku; do treści przepisów została dołączona i zakomunikowana przejrzysta prezentacja dot. zasad przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz trybu rozpatrywania skarg, ułatwiająca pracownikom posługiwanie się procedurą),
  • Dobre praktyki w obsłudze osób z niepełnosprawnościami, a także prezentacja Wartości Banku.

Zewnętrzna komunikacja praw człowieka odbywa się poprzez publicznie dostępną stronę internetową Banku, gdzie można znaleźć informacje o Fundacji PKO Banku Polskiego, o realizowanej przez nią idei dobroczynności, jako miary szacunku dla otoczenia, w szczególności dla drugiego człowieka.