Przeciwdziałanie korupcji

GRI: 

PKO Bank Polski S.A. nie toleruje korupcji i przeciwdziała wszelkim praktykom korupcyjnym. Zjawiska takie, jak nepotyzm oraz przyjmowanie lub oferowanie jakichkolwiek dóbr materialnych w celu wywarcia wpływu na podejmowane decyzje lub działania, są sprzeczne z wyznawanymi przez Bank wartościami: wiarygodnością i zaufaniem.

W Banku obowiązują przepisy wewnętrzne dotyczące zapobiegania korupcji, w tym przyjmowania korzyści, prezentów lub upominków, w szczególności:

  • Kodeks etyki PKO Banku Polskiego S.A.,
  • Kodeks Etyki Bankowej (Zasady Dobrej Praktyki Bankowej) Związku Banków Polskich,
  • Zasady zapewnienia zgodności i zarządzania ryzykiem braku zgodności oraz ryzykiem postępowania w Banku.

Dokumenty te łącznie definiują politykę Banku, zaś ostatni z nich sposób postępowania w przypadku identyfikacji ryzyka korupcji.

Bank stosuje wewnętrzne zasady w zakresie przeciwdziałania korupcji i przeciwdziała tworzeniu otoczenia sprzyjającego przypadkom popełnienia przestępstw określonych w art. 229, 230a, 296a i 305 Kodeksu Karnego (działania o charakterze korupcyjnym) przez podmioty powiązane z Bankiem.

Przyjęte zasady zapewniają:

  • przeciwdziałanie powstawaniu mechanizmów służących udzielaniu korzyści majątkowych i osobistych,
  • zapoznawanie podmiotów powiązanych z Bankiem z zasadami odpowiedzialności karnej za przestępstwa, o których mowa powyżej,
  • przestrzeganie przez osoby powiązane z Bankiem Kodeksu Etyki PKO Banku Polskiego S.A. oraz przepisów wewnętrznych Banku dotyczących zgłaszania przyjęcia korzyści, prezentów lub upominków przez pracowników Banku,
  • przeciwdziałanie podejmowaniu decyzji pod wpływem działań o charakterze korupcyjnym oraz w sytuacji konfliktu interesów,
  • niezwłoczne informowanie przez podmioty powiązane z Bankiem właściwych merytorycznie komórek organizacyjnych Centrali oraz organów Banku o ewentualnych otrzymanych przez te osoby propozycjach korupcyjnych dotyczących funkcjonowania Banku, jak również ich zgłaszanie właściwym organom administracji publicznej.
  • GRI:
  • 205-1

W Grupie Kapitałowej Banku, w tym w Banku, ryzyka związane z korupcją identyfikowane są w szczególności:

  • w obszarach obsługi klientów (indywidualnych i biznesowych),
  • w obszarze dostaw dóbr i usług dla podmiotów Grupy Kapitałowej Banku, w tym Banku przez podmioty zewnętrzne,
  • w związku z dokonywanymi darowiznami i umowami sponsorskimi.

Obszary te są objęte szczególną uwagą, procesy są szczegółowo regulowane, a decyzje, które niosą ze sobą poważne skutki finansowe akceptowane są, co do zasady, na tzw. „drugą rękę” (wymagają podwójnej akceptacji).

Przepisy wewnętrzne Banku dotyczące zapobiegania korupcji w odniesieniu do pracowników Banku i osób, które działają w imieniu Banku obejmują:

  • zakaz przyjmowania od klientów i potencjalnych klientów, jak również od przedstawicieli podmiotów które współpracują z Bankiem lub ubiegają się o nawiązanie współpracy, korzyści, prezentów lub upominków przeznaczonych do osobistego użytku, które mogłyby:
    • skutkować powstaniem nieformalnego zobowiązania wobec danego klienta lub osoby współpracującej z Bankiem,
    • powodować konflikt interesów,
    • w inny sposób negatywnie rzutować na sposób wykonywania przez pracownika Banku jego obowiązków służbowych.

Powyższy zakaz dotyczy w szczególności środków pieniężnych lub ich ekwiwalentu, darowizn rzeczowych (prezentów i upominków) oraz innych korzyści o charakterze materialnym (w szczególności finansowanie kosztów podróży, wypoczynku lub szkolenia, uczestnictwa w imprezie, bądź użyczenie składnika majątku, np. samochodu, do nieodpłatnego korzystania lub korzystania na zasadach odbiegających od rynkowych), jak również przyjmowania przez osoby zaangażowane w organizowane przez Bank postępowania o udzielenie zamówienia jakichkolwiek upominków i korzyści od podmiotów będących oferentami lub potencjalnymi oferentami w tych postępowaniach,

  • wykluczenie możliwości obejścia ww. zakazu w szczególności przez nakłanianie innych osób (np. osób wspólnie zamieszkujących w gospodarstwie domowym, członków rodziny lub powinowatych) do przyjęcia prezentu w ich imieniu,
  • wyjątkowo dopuszczalne jest przyjęcie korzyści lub prezentu w relacjach biznesowych, na warunkach określonych w przepisach wewnętrznych Banku dotyczących zgłaszania przyjęcia korzyści, prezentów lub upominków,
  • zakaz oferowania w imieniu Banku klientom, kontrahentom, przedstawicielom organów administracji publicznej oraz innym podmiotom jakichkolwiek korzyści, prezentów, upominków, bądź zachęt niebędących elementem oferty produktów i usług Banku, w celu nakłonienia tych osób do określonego zachowania, w tym zwłaszcza do podjęcia działań niezgodnych z przepisami prawa lub dobrymi obyczajami.

Gdy pracownik Banku ma wątpliwości, czy w danej sytuacji może przyjąć korzyść, prezent lub upominek, ma on obowiązek skonsultować się z przełożonym lub z jednostką Banku, która zarządza ryzykiem braku zgodności. Informację na temat obowiązujących w tym zakresie zasad otrzymuje każdy nowy pracownik Banku.

Bank kwalifikuje zachowania korupcyjne jako przypadki braku zgodności i raportuje je do Zarządu Banku i Rady Nadzorczej. Ryzyko korupcji stanowi element oceny ryzyka braku zgodności.

W pozostałych podmiotach Grupy Kapitałowej Banku każdy z podmiotów zależnych, którego działalność związana jest z ryzykiem korupcyjnym, posiada odpowiednie regulacje dotyczące przeciwdziałania praktykom korupcyjnym z którymi każdy pracownik ma obowiązek zapoznać się i stosować. Każdy podmiot formułuje odpowiednie regulacje przy uwzględnieniu specyfiki swojej działalności i własną ocenę obszarów ryzyka korupcji i łapownictwa, dlatego w Grupie Kapitałowej Banku w zakresie tym nie obowiązuje jednolita polityka.

W 2023 roku nie stwierdzono zdarzeń krytycznych w tym zakresie i nie zidentyfikowano takich zachowań korupcyjnych w podmiotach Grupy Kapitałowej Banku, które miałyby wpływ na zakłócenie działalności Banku lub pozostałych podmiotów Grupy Kapitałowej Banku.

Bank i pozostałe podmioty Grupy Kapitałowej Banku działaniami antykorupcyjnymi obejmują także swoich potencjalnych kontrahentów. Oferent przystępując do postępowania zakupowego oświadcza, że „nie oferuje, ani nie przekazuje żadnych korzyści majątkowych w celu wywarcia wpływu na decyzję o wyborze ich oferty. Nie wpływa na wybór oferty w sposób sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami oraz nie bierze udziału w jakichkolwiek porozumieniach lub ustaleniach z innymi podmiotami trzecimi, które miałyby na celu wywarcie wpływu na ich wybór”.

Każdy z pracowników Banku ma obowiązek odbycia szkoleń z zasad przeciwdziałania praktykom korupcyjnym.

System zgłaszania naruszeń i raportowania

  • GRI:
  • 2-26

Pracownicy Banku mają możliwość jawnego zgłaszania nieprawidłowości. Zgłoszenie jawne powinno być kierowane do Departamentu Zgodności lub do innej jednostki Banku z użyciem następujących kanałów komunikacji: elektroniczny, listowny, telefoniczny i osobisty (w dowolnie wybranym miejscu, również poza Bankiem). Zgłaszający podlega pełnej ochronie, z wyłączeniem przypadków podlegających ujawnieniom sądom i organom ścigania w związku z prowadzonym postępowaniem karnym. W przypadku doświadczenia jakichkolwiek represji istnieje możliwość uzyskania pomocy ze strony Prezesa Zarządu. Zgłaszającemu przekazywana jest informacja zwrotna, jeśli nie powoduje to szkody dla interesu Banku lub osób trzecich.

Bank wprowadził uchwałą Zarządu i Rady Nadzorczej system anonimowego zgłaszania naruszeń (instytucja sygnalisty odnosi się do wszystkich działań nieetycznych, niezgodnych z prawem lub przepisami wewnętrznymi Banku i do naruszeń rekomendacji organów nadzoru i kontroli). Dodatkowo, Bank zobowiązał pracowników do zgłaszania każdego przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa związanego z działalnością Banku. Zgłoszenia takie na zasadach ogólnych mogą być składane także przez inne osoby. Zgłoszenie dotyczące członka Zarządu jest kierowane do Przewodniczącego Rady Nadzorczej, w pozostałych przypadkach – do Prezesa Zarządu Banku. Bank posiada wewnętrzne przepisy, które określają sposób procedowania takich spraw.

Anonimowe zgłoszenia można przekazywać elektronicznie, telefonicznie lub listownie, a także od 2.01.2023, za pośrednictwem przeznaczonego do zgłoszeń, niezależnego i szyfrowanego kanału komunikacji (https://www.pkobp.pl/sygnanet/).

Osobom dokonującym zgłoszeń anonimowych gwarantowana jest pełna poufność ich danych oraz przekazanych informacji. Jeśli na podstawie treści zgłoszenia możliwe jest ustalenie tożsamości zgłaszającego, informacje te są usuwane przez odbiorcę zgłoszenia przed podjęciem dalszych czynności. Pracownicy dokonujący zgłoszeń, nawet jeżeli stawiane przez nich zarzuty nie zostaną potwierdzone, są chronieni w szczególności przed działaniami o charakterze represyjnym, dyskryminacją lub innymi rodzajami niesprawiedliwego traktowania. W przypadku doświadczenia jakichkolwiek represji istnieje możliwość uzyskania pomocy ze strony Prezesa Zarządu Banku.

W Banku obowiązują również szczegółowe procedury w zakresie czynności weryfikacyjnych i naprawczych w następstwie dokonanych zgłoszeń. Zgłoszenia są weryfikowane przez ograniczoną liczbę osób, które wskazuje Prezes Zarządu Banku.

Po przeanalizowaniu zgłoszenia, zgłaszający powinien otrzymać informację zwrotną o wynikach postępowania. W większości przypadków tożsamość zgłaszającego jest nieznana, dlatego nie zawsze jest możliwość jej przekazania.

W 2023 roku do Banku trafiło kilkadziesiąt anonimowych zgłoszeń. Ich tematyka dotyczyła przede wszystkim relacji pomiędzy pracownikami i przełożonymi. Jedynie w nielicznych przypadkach nieprawidłowości zostały potwierdzone.

Gdy pracownik naruszy przepisy prawa lub przepisy wewnętrzne Banku (w tym dotyczące korupcji), Bank stosuje rozwiązania określone przepisami prawa pracy. Gdy konkretny przypadek kwalifikuje się do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, Bank przeprowadza takie postępowanie i w zależności od jego efektów, korzysta z przewidzianego w tych przepisach katalogu konsekwencji, w tym z prawa rozwiązania z takim pracownikiem umowy o pracę.

Bank przeprowadza wstępne i regularne szkolenia pracowników Banku obejmujące swoim zakresem zgłaszanie naruszeń i przypadków braku zgodności. Bank umożliwia pracownikom dostęp do niezbędnych informacji i przepisów wewnętrznych w tym zakresie, także w formie elektronicznej w intranecie.

Informacje o zgłoszeniach nieprawidłowości, w tym polegających na działaniach korupcyjnych oraz wynikach ich weryfikacji są cyklicznie raportowane do Zarządu i Rady Nadzorczej Banku.

Zbieżne rozwiązania są stosowane w wybranych Spółkach Grupy Kapitałowej Banku w sposób adekwatny do skali i zakresu ich działalności.

  • GRI:
  • 205-3

W 2023 roku nie stwierdzono żadnych przypadków korupcji, podobnie jak w 2022 roku.