17. Przychody i koszty z tytułu odsetek

Przychody i koszty z tytułu odsetek obejmują odsetki, w tym premię i dyskonto z tytułu instrumentów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu oraz do wartości godziwej przez inne całkowite dochody, a także przychody o charakterze zbliżonym do odsetek od instrumentów wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, w tym przychody i koszty odsetkowe od pochodnych instrumentów zabezpieczających. W przychodach i kosztach odsetkowych ujmowane są również rozliczane w czasie z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej opłaty i prowizje otrzymane i zapłacone, wchodzące w skład wyceny instrumentu finansowego, w tym koszty wynagrodzeń agentów i pośredników za sprzedaż instrumentu finansowego, koszty premii pracowników w części dotyczącej bezpośrednio sprzedaży produktów kredytowych.

Grupa Kapitałowa konsekwentnie stosuje metodę prezentacji łącznego wyniku netto z tytułu odsetek na instrumentach zabezpieczających dla wszystkich strategii zabezpieczających w linii „pochodne instrumenty zabezpieczające” w ramach pozycji „Wynik z tytułu odsetek” – dodatni łączny wynik odsetkowy danego okresu prezentowany jest w pozycji „Przychody z tytułu odsetek”, a ujemny łączny wynik odsetkowy danego okresu prezentowany jest w pozycji „Koszty z tytułu odsetek”.

Przychody i koszty z tytułu odsetek ujmowane są z zastosowaniem metody efektywnej stopy procentowej, za wyjątkiem:

• aktywów finansowych POCI. Przychody odsetkowe od tych aktywów oblicza się od wartości bilansowej netto przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej, skorygowanej o ryzyko kredytowe rozpoznane dla całego cyklu życia aktywa, przy czym kalkulacja przychodu odsetkowego dokonywana jest w oparciu o wartość bilansową netto skalkulowaną przy zastosowaniu relacji wartości netto i wartości brutto z poprzedniego miesiąca;
• składników aktywów finansowych niebędących aktywami POCI, które następnie stały się składnikami aktywów POCI. Przychody odsetkowe od tych aktywów oblicza się od wartości bilansowej netto przy zastosowaniu pierwotnej efektywnej stopy procentowej z momentu rozpoznania przesłanki utraty wartości tego aktywa, przy czym kalkulacja przychodu odsetkowego do fazy 3 dokonywana jest w oparciu o wartość bilansową netto skalkulowaną przy zastosowaniu relacji wartości netto i wartości brutto z poprzedniego miesiąca.

W przychodach odsetkowych ujmowany jest również:

•  efekt rozliczenia wyceny do wartości godziwej aktywów finansowych przejętych w ramach połączeń jednostek zależnych;
• wpływ orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczącego prawa konsumenta do obniżenia kosztu kredytu w przypadku spłaty kredytu przed terminem poprzez pomniejszenie przychodów odsetkowych, w wartości szacowanej różnicypomiędzy nierozliczoną prowizją według efektywnej stopy procentowej na dzień przewidywanej wcześniejszej spłaty kredytu a prowizją, która byłaby rozliczana liniowo, zgodnie, z którą Bank dokonuje zwrotu prowizji. Oszacowanie opiera się na historycznych terminach przedpłat oraz ich prawdopodobieństwach;
• efekt ustawowych wakacji kredytowych wprowadzonych ustawą o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom, ujęty w drugiej połowie 2022 roku w korespondencji z wartością bilansową brutto kredytów hipotecznych udzielonych w PLN (nota „Kredyty i pożyczki udzielone klientom”);
• wpływ zmiany Ustawy z dnia 23 marca 2017 roku o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami (Dz. U. z 2020 roku poz. 1027 i 2 320 oraz z 2022 roku poz. 872 i 1 488), dotyczącej zwrotu dodatkowego kosztu hipotecznego związanego z oczekiwaniem na wpis hipoteki do księgi wieczystej, ponoszonego przez klienta do czasu dokonania wpisu hipoteki do księgi wieczystej poprzez pomniejszenie przychodów odsetkowych, jako wartość szacowanego zwrotu marży dla klientów skalkulowanej do daty wpisu hipoteki do księgi wieczystej.

Grupa Kapitałowa może wykorzystywać w ciągu dnia środki na rachunkach rezerwy obowiązkowej do bieżących rozliczeń pieniężnych na podstawie dyspozycji złożonej do Narodowego Banku Polskiego, musi jednak zapewnić utrzymanie średniego miesięcznego salda na tym rachunku w odpowiedniej wysokości wynikającej z deklaracji rezerwy obowiązkowej.