70. Dywidendy i podział zysku z lat ubiegłych

28 listopada 2022 roku PKO Bank Polski przyjął politykę dywidendową Banku i Grupy Kapitałowej („Polityka dywidendowa”). Przyjęta Polityka dywidendowa zakłada intencję stabilnego wypłacania dywidendy w długim terminie z zachowaniem zasady ostrożnego zarządzania Bankiem i Grupą Kapitałową, zgodnie z wymogami przepisów prawa oraz stanowiskiem KNF w sprawie założeń polityki dywidendowej banków komercyjnych. Celem Polityki dywidendowej jest optymalne kształtowanie struktury kapitałowej Banku i Grupy Kapitałowej z uwzględnieniem zwrotu z kapitału i jego kosztu oraz potrzeb kapitałowych związanych z rozwojem, przy jednoczesnej konieczności zapewnienia odpowiedniego poziomu współczynników adekwatności kapitałowej oraz spełnienia wymogu w zakresie minimalnego poziomu funduszy własnych i zobowiązań podlegających umorzeniu lub konwersji (MREL). Dodatkowym narzędziem redystrybucji kapitałów jest skup akcji własnych w celu ich umorzenia. Zgodę na nabycie przez Bank akcji własnych wyraża Walne Zgromadzenie, po uprzedniej akceptacji Rady Nadzorczej, określając warunki nabycia, w tym maksymalną liczbę akcji do nabycia, okres upoważnienia do nabycia akcji, który nie może przekraczać pięciu lat oraz maksymalną i minimalną wysokość zapłaty za nabywane akcje, jeżeli nabycie następuje odpłatnie. Nabycie akcji własnych w celu umorzenia w każdym przypadku wymaga uzyskania przez Bank uprzedniej zgody Komisji Nadzoru Finansowego.

14 grudnia 2023 roku KNF przyjęła stanowisko w sprawie polityki dywidendowej w 2024 roku banków komercyjnych, banków spółdzielczych i zrzeszających, zakładów ubezpieczeń, zakładów reasekuracji, zakładów ubezpieczeń i reasekuracji, towarzystw funduszy inwestycyjnych, powszechnych towarzystw emerytalnych oraz domów maklerskich

Wskazane w stanowiskach KNF kryteria wypłaty dywidendy dla banków komercyjnych są następujące:

1. Kwotę do wysokości 50% zysku za 2023 rok mogą wypłacić jedynie banki spełniające jednocześnie poniższe kryteria:
   • nierealizujące programu naprawczego;
   • pozytywnie ocenione w ramach procesu badania i oceny nadzorczej (BION) – ocena końcowa BION nie gorsza niż 2,5;
   • wykazujące poziom dźwigni finansowej (LR) na poziomie wyższym niż 5%;
   • posiadające współczynnik kapitału podstawowego Tier 1 (CET1) nie niższy niż wymagane minimum: 4,5% +56%*wymóg P2R + wymóg połączonego bufora + P2G;
   • posiadające współczynnik kapitału Tier 1 (T1) nie niższy niż wymagane minimum.: 6% +75%*wymóg P2R + wymóg połączonego bufora + P2G;
   • posiadające łączny współczynnik kapitałowy (TCR) nie niższy niż wymagane minimum.: 8% + wymóg P2R + wymóg połączonego bufora + P2G.
2. Kwotę do wysokości 75% zysku z 2023 roku mogą wypłacić jedynie banki spełniające jednocześnie kryteria do wypłaty 50%, a jednocześnie których portfel należności od sektora niefinansowego charakteryzuje się dobrą jakością kredytową (wskaźnik portfela kredytów niepracujących udzielonych sektorowi niefinansowemu (NPL), z uwzględnieniem instrumentów dłużnych jest na poziomie nieprzewyższającym 5%).

Kryteria określone w punktach 1 i 2 bank powinien spełniać zarówno na poziomie jednostkowym, jak i skonsolidowanym, według stanu na koniec 2023 roku oraz w dniu podjęcia decyzji przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy o wypłacie dywidendy. Maksymalny możliwy do wypłaty poziom dywidendy z zysku wypracowanego w 2023 roku jest ograniczony do 75% w związku z oczekiwaniem wzmacniania bazy kapitałowej w celu absorpcji ewentualnej materializacji ryzyk zakumulowanych w otoczeniu polskiego sektora bankowego.

Dodatkowo KNF wskazała, że banki posiadające istotny portfel walutowych kredytów mieszkaniowych korygują stopę wypłaty dywidendy w oparciu o dwa dodatkowe kryteria:

• Kryterium 1 – bazujące na udziale walutowych kredytów mieszkaniowych dla gospodarstw domowych udzielonych kredytobiorcom niezabezpieczonym w całym portfelu należności od sektora niefinansowego,
• Kryterium 2 – bazujące na udziale kredytów udzielonych w latach 2007 i 2008 w portfelu walutowych kredytów mieszkaniowych dla gospodarstw domowych.
• KNF zaleciła stosowanie odpowiednich korekt w zależności od wielkości posiadanego przez bank portfela:
  • Kryterium 1:
    • banki z udziałem powyżej 5% – korekta stopy dywidendy o 20 p.p.,
    • banki z udziałem powyżej 10% – korekta stopy dywidendy o 40 p.p.,
    • banki z udziałem powyżej 20% – korekta stopy dywidendy o 60 p.p.,
    • banki z udziałem powyżej 30% – korekta stopy dywidendy o 100 p.p.,
  • Kryterium 2:
    • banki z udziałem powyżej 20% – korekta stopy dywidendy o 30 p.p.,
    • banki z udziałem powyżej 50% – korekta stopy dywidendy o 50 p.p.,

przy czym łączna wartość korekty (maksymalnie 75%) jest sumą korekt wynikających z obu kryteriów.

KNF dodatkowo wskazał by banki nie podejmowały innych działań, w szczególności pozostających poza zakresem bieżącej działalności biznesowej i operacyjnej, mogących skutkować obniżeniem funduszy własnych, bez uprzedniej konsultacji z KNF. Dotyczy to także ewentualnych wypłat dywidend z zysku zatrzymanego oraz wykupów akcji własnych. KNF oczekuje, że ewentualna realizacja takich operacji będzie każdorazowo poprzedzona konsultacją z KNF i uzależniona od jej wyniku.

21 czerwca 2023 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku PKO Banku Polskiego S.A. (ZWZ) podjęło uchwałę w sprawie podziału zysku PKO Banku Polskiego S.A. osiągniętego w 2022 roku, zgodnie z którą:

• 1 629 138 013,50 PLN przeznaczono na kapitał rezerwowy z przeznaczeniem na wypłatę dywidendy, w tym dywidendy zaliczkowej zgodnie z § 30 Statutu Banku,
• 1 629 138 013,50 PLN pozostawiono jako niepodzieloną.

Jednocześnie ZWZ podjęło uchwałę dotyczącą pozostawienia niepodzielonego zysku PKO Banku Polskiego S.A. z lat poprzednich, w kwocie 7 808 836 372 PLN, zyskiem niepodzielonym.

Powyższe uchwały są spójne z indywidualnym zaleceniem Komisji Nadzoru Finansowego („KNF”) otrzymanym 17 marca 2023 roku, w którym KNF potwierdziła, że Bank spełnia wymogi do wypłaty dywidendy na poziomie do 50% zysku netto za 2022 rok ale jednocześnie zaleciła Bankowi ograniczenie ryzyka występującego w jego działalności.

Przyjęty przez ZWZ podział zysku za 2022 rok nie wykluczał możliwości podjęcia decyzji przez Zarząd Banku o wypłacie zysku dla akcjonariuszy w postaci zaliczki na poczet dywidendy i wykorzystaniu w tym celu kapitału rezerwowego.

W 2023 roku Bank dwukrotnie dokonywał konsultacji z KNF odnoszących się do możliwości wypłaty przez Bank części zysku z kapitału rezerwowego w postaci zaliczki na poczet dywidendy. 21 lipca 2023 roku Bank otrzymał negatywną opinię UKNF w tym zakresie, zaś 11 grudnia 2023 roku Bank otrzymał od KNF opinię pozytywną.

W piśmie z 11 grudnia 2023 roku KNF wskazała, że po przeanalizowaniu aktualnej sytuacji ekonomiczno-finansowej Banku oraz argumentów przedstawionych przez Bank, KNF nie zgłasza zastrzeżeń odnośnie możliwości wypłaty przez Bank zaliczki na poczet dywidendy w kwocie 1,6 miliarda złotych lub niższej, przeznaczonej z zysku wypracowanego w okresie od 1 stycznia 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku na kapitał rezerwowy zgodnie z Uchwałą nr 7 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia z 21 czerwca 2023 roku w sprawie podziału zysku PKO Banku Polskiego S.A. osiągniętego w 2022 roku. Jednocześnie KNF zwrócił uwagę, że wszelkie decyzje wpływające na pozycję kapitałową Banku, w tym te dotyczące podziału wypracowanego zysku, powinny być podejmowane z uwzględnieniem nie tylko przepisów prawa oraz stanowisk i wytycznych organu nadzoru, lecz także reguł ostrożnego i stabilnego zarządzania Bankiem, a w szczególności – konieczności zapewnienia wyposażenia Banku w fundusze własne umożliwiające pokrycie wszelkich ryzyk występujących w jego działalności, jak również jego dalszy zrównoważony rozwój.

19 grudnia 2023 roku Zarząd Banku podjął decyzję o wypłacie zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy za rok obrotowy trwający od 1 stycznia 2023 roku do 31 grudnia 2023 roku i przeznaczeniu na ten cel kwoty 1.600.000.000 zł. W tym samym dniu Rada Nadzorcza wyraziła zgodę na wypłatę zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy. Zaliczka na poczet dywidendy została wypłacona wyłącznie z części kapitału rezerwowego utworzonego z przeznaczeniem na wypłatę dywidendy, w tym zaliczek na poczet dywidendy (środki na wypłatę nie będą pochodzić z zysku Banku osiągniętego od końca 2022 roku). W wypłacie zaliczki na poczet dywidendy uczestniczyło 1.250.000.000 akcji serii: A, B, C, D. Zaliczka na poczet dywidendy na jedną akcję wyniosła 1,28 PLN brutto. Dniem ustalenia uprawnionych do udziału w zaliczce na poczet dywidendy był 25 stycznia 2024 rok a dniem wypłaty 1 lutego 2024 roku.