71. Informacje uzupełniające do skonsolidowanego sprawozdania z przepływów pieniężnych

Środki pieniężne oraz ekwiwalenty środków pieniężnych

Zasady rachunkowości

Na środki pieniężne oraz ekwiwalenty środków pieniężnych składają się gotówka w kasie oraz środki pieniężne na rachunku nostro w Narodowym Banku Polskim, a także należności od banków w rachunku bieżącym oraz inne środki pieniężne o terminie wymagalności do 3 miesięcy licząc od daty nabycia.

Informacje finansowe

ŚRODKI PIENIĘŻNE I ICH EKWIWALENTY 2023 2022
Gotówka, rachunek bieżący w Banku Centralnym 14 061 11 966
Lokaty w Banku Centralnym 3 752 3 951
Bieżące należności od banków 13 479 15 589
Środki pieniężne o ograniczonej możliwości dysponowania, w tym 36 489
– należności od banków 5 454
– kredyty i pożyczki udzielone klientom 31 35
Razem 31 328 31 995

Środki pieniężne o ograniczonej możliwości dysponowania

Środki pieniężne w kwocie 36 milionów PLN (na 31 grudnia 2022 roku: 489 miliony PLN), w tym:

  • w kwocie 31 milionów PLN (na 31 grudnia 2022 roku 35 milionów PLN) stanowiące zabezpieczenia wykonywanych przez Biuro Maklerskie PKO Banku Polskiego operacji papierami wartościowymi są zdeponowane w KDPW_CCP w ramach Funduszu Gwarantowania Rozliczeń Transakcji Giełdowych. Każdy uczestnik bezpośredni, który posiada status uczestnika rozliczającego zobowiązany jest do dokonania wpłaty do funduszu rozliczeniowego gwarantującego rozliczanie transakcji giełdowych objętych tym funduszem. Wysokość wpłat uzależniona jest od wartości obrotu danego uczestnika i jest codziennie aktualizowana przez KDPW_CCP.
  • w kwocie 5 milionów PLN (na 31 grudnia 2022 roku: 4 miliony PLN) stanowiące środki wpłacone przez uczestników IKE, IKZE, PPE i PSO, które nie zostały do 31 grudnia 2023 roku i odpowiednio 31 grudnia 2022 roku przeliczone przez agenta transferowego na jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych,
  • w kwocie 0 milionów PLN (na 31 grudnia 2022 roku: 450 milionów PLN) stanowiące zabezpieczenie transakcji sekurytyzacji. Informacja w tym zakresie w nocie „Informacje o sekurytyzacji portfela leasingowego i pakietowej sprzedaży wierzytelności”.

Przepływy pieniężne z tytułu odsetek i dywidend otrzymanych i wypłaconych

PRZYCHODY Z TYTUŁU ODSETEK OTRZYMANE OD: 2023 2022
kredytów i innych należności od banków 2 114 1 443
dłużnych papierów wartościowych 6 604 3 745
kredytów i pożyczek udzielonych klientom 19 728 14 554
Razem 28 446 19 742

Powyższe kwoty odsetek otrzymanych nie uwzględniają wartości prowizji rozliczanych w czasie z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej, ujmowanych jako przychody odsetkowe.

KOSZTY Z TYTUŁU ODSETEK – ZAPŁACONE: 2023 2022
zobowiązań wobec banków (89) (127)
zobowiązań wobec klientów (7 113) (2 863)
kredytów i pożyczek otrzymanych (61) (35)
leasingu (35) (19)
pochodnych instrumentów zabezpieczających (4 108) (2 616)
dłużnych papierów wartościowych (158) (89)
emisji papierów wartościowych (455) (447)
zobowiązań podporządkowanych (235) (99)
Razem (12 254) (6 295)
PRZYCHODY Z TYTUŁU DYWIDEND – OTRZYMANE 2023 2022
od aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu 1 1
instrumentów finansowych nieprzeznaczonych do obrotu wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat 13 50
Razem 14 51

Przepływy z działalności operacyjnej – inne korekty

INNE KOREKTY 2023 2022
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych oraz zabezpieczenie udziałów w aktywach netto podmiotu zagranicznego 4 146 (1 901)
Zyski i straty aktuarialne (4) (9)
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych (124) (87)
Wycena dotycząca udziałów w jednostkach podporządkowanych i inne zmiany (31) (18)
Likwidacja rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych (387) (11)
Inne zmiany (420) 138
Razem 3 180 (1 888)

Objaśnienie przyczyn różnic pomiędzy zmianami stanu pozycji skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej oraz zmianami stanu tych pozycji wykazywanymi w działalności operacyjnej skonsolidowanego sprawozdania z przepływów pieniężnych

(ZYSK) STRATA Z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ 2023 2022
Zyski ze sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych oraz aktywów do zbycia (95) (108)
Straty na sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych oraz aktywów do zbycia 8 11
Razem (87) (97)
Analityka do pozycji „Odsetki i dywidendy otrzymane” i „Odsetki zapłacone” w przepływach środków pieniężnych z działalności operacyjnej 2023 2022
Wykazywane w działalności inwestycyjnej: (6 549) (3 758)
od aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu (1) (1)
dywidendy otrzymane od papierów wartościowych nieprzeznaczonych do obrotu wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat (13) (50)
odsetki otrzymane od papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite (4 396) (1 987)
odsetki otrzymane od papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu (2 139) (1 720)
Wykazywane w działalności finansowej: 751 581
odsetki zapłacone z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych 455 447
odsetki zapłacone od zobowiązań podporządkowanych 235 99
odsetki zapłacone od kredytów i pożyczek otrzymanych 61 35
Razem (5 798) (3 177)
ZMIANA STANU NALEŻNOŚCI OD BANKÓW 2023 2022
Zmiana stanu wynikająca z sald bilansowych 1 663 (7 091)
Zmiany odpisów na oczekiwane straty kredytowe (7) (2)
Wyłączenie zmiany stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów (2 561) 6 880
Razem (905) (213)
ZMIANA STANU PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH 2023 2022
Zmiana stanu wynikająca z sald bilansowych (61 852) (192)
Zmiany odpisów na oczekiwane straty kredytowe (4) 40
Wartość godziwa aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite 2 995 (2 072)
Ujęcie nabycia / zbycia papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite w działalności inwestycyjnej 35 839 3 258
Ujęcie nabycia / zbycia papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu w działalności inwestycyjnej 16 740 (5 312)
Inne wpływy z działalności inwestycyjnej (78) (10)
Razem (6 360) (4 288)
ZMIANA STANU KREDYTÓW I POŻYCZEK UDZIELONYCH KLIENTOM 2023 2022
Zmiana stanu wynikająca z sald bilansowych (12 817) 2 736
Zmiany odpisów na oczekiwane straty kredytowe (461) (1 060)
Wyłączenie zmiany stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów (4) 10
Razem (13 282) 1 686
ZMIANA STANU AKTYWÓW TRWAŁYCH PRZEZNACZONYCH DO SPRZEDAŻY 2023 2022
Zmiana stanu wynikająca z sald bilansowych (9) 8
Zmiany odpisów na aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży 1
Razem (8) 8
ZMIANA STANU INNYCH AKTYWÓW 2023 2022
Zmiana stanu wynikająca z sald bilansowych 371 (199)
Zmiany odpisów na inne aktywa i zapasy (11) (17)
Razem 360 (216)
ZMIANA STANU ZOBOWIĄZAŃ Z TYTUŁU OTRZYMANYCH KREDYTÓW I POŻYCZEK 2023 2022
Zmiana stanu wynikająca z sald bilansowych (805) (167)
Ujęcie zaciągnięcia /spłaty kredytów i pożyczek długoterminowych w działalności finansowej, w tym odsetek 1 140 132
Razem 335 (35)
ZMIANA STANU ZOBOWIĄZAŃ Z TYTUŁU EMISJI PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH 2023 2022
Zmiana stanu wynikająca z sald bilansowych 1 691 (8 362)
Ujęcie zaciągnięcia /spłaty zobowiązań z tytułu emisji papierów wartościowych w działalności finansowej (2 191) 9 104
Razem (500) 742
ZMIANA STANU SKUMULOWANYCH ODPISÓW NA OCZEKIWANE STRATY KREDYTOWE ORAZ ODPISÓW Z TYTUŁU UTRATY WARTOŚCI AKTYWÓW NIEFINANSOWYCH I INNYCH 2023 2022
Zmiana skumulowanych odpisów i rezerw na oczekiwane straty kredytowe 381 1 191
na należności od banków 7 2
na kredyty i pożyczki udzielone klientom 461 1 059
na papiery wartościowe 4 (39)
na inne aktywa finansowe (10) 11
rezerw na udzielone zobowiązania finansowe i gwarancje (81) 158
Zmiana skumulowanych odpisów z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych i innych rezerw 2 222 270
na aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży (1)
na rzeczowe aktywa trwałe 33 2
na wartości niematerialne (13)
na inwestycje w jednostki podporządkowane 11
na inne aktywa niefinansowe 21 7
pozostałych rezerwy 2 158 274
Razem 2 603 1 461
ZMIANA STANU POZOSTAŁYCH ZOBOWIĄZAŃ 2023 2022
Zmiana stanu wynikająca z sald bilansowych 3 996 1 650
Korekta wyłączenie dywidendy (1 600)
Ujęcie płatności z tytułu leasingu w działalności finansowej 266 255
Razem 2 662 1 905
ZMIANA STANU ZOBOWIĄZAŃ Z TYTUŁU LEASINGU 2023 2022
Bilans otwarcia 896 959
Zmiany ujęte w działalności operacyjnej: 458 192
– nowe umowy 318 49
– zamknięcie umów (8) (11)
– modyfikacje 155 136
– odsetki 33 16
– różnice kursowe (40) 2
Ujęcie płatności z tytułu leasingu w działalności finansowej (266) (255)
Bilans zamknięcia 1 088 896

Uzgodnienie pozycji skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej z działalnością finansową skonsolidowanego sprawozdania z przepływów pieniężnych

2023 Wartość na początek okresu Ujęte w działalności finansowej w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych Prezentowane w działalności operacyjnej w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych (m.in.: odsetki naliczone, różnice kursowe i inne) Wartość na koniec okresu
Zaciągnięcie Spłata
Otrzymane kredyty i pożyczki 2 294 12 (1 152) 335 1 489
od banków 309 (306) (3)
od klientów 1 985 12 (846) 338 1 489
Zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych 15 510 13 105 (10 914) (500) 17 201
Zobowiązania podporządkowane -obligacje podporządkowane 2 781 (7) 2 774
Płatności zobowiązań z tytułu leasingu 896 506 (266) (48) 1 088
Razem 21 481 13 623 (12 332) (220) 22 552
2022 Wartość na początek okresu Ujęte w działalności finansowej w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych Prezentowane w działalności operacyjnej w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych (m.in.: odsetki naliczone, różnice kursowe i inne) Wartość na koniec okresu
Zaciągnięcie Spłata
Otrzymane kredyty i pożyczki 2 461 620 (753) (34) 2 294
od banków 740 151 (516) (66) 309
od klientów 1 721 469 (237) 32 1 985
Zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych 23 872 8 421 (17 525) 742 15 510
Zobowiązania podporządkowane -obligacje podporządkowane 2 716 65 2 781
Płatności zobowiązań z tytułu leasingu 959 (255) 192 896
Razem 30 008 9 041 (18 533) 965 21 481

W innych wpływach inwestycyjnych ujmowane są wpływy z dywidend oraz wpływy z tytułu sprzedaży kapitałowych papierów wartościowych. W innych wydatkach inwestycyjnych ujmowane są nabycia kapitałowych papierów wartościowych.

W 2023 roku w pozycji „inne wpływy inwestycyjne” Grupa prezentuje efekt transakcji sprzedaży akcji VISA seria A w kwocie 78 milionów. W roku 2022 w pozycji „inne wydatki inwestycyjne” Grupa prezentuje efekt transakcji nabycia akcji PKN ORLEN S.A. w kwocie 707 milionów PLN a w pozycji „inne wpływy inwestycyjne” efekt sprzedaży tych akcji w kwocie 715 milionów PLN. 29 września 2022 roku Grupa nabyła 14 161 080 akcji na okaziciela PKN ORLEN S.A. od Skarbu Państwa – Ministerstwa Aktywów Państwowych, za cenę równą iloczynowi liczby akcji i ceny jednej akcji zgodnie z kursem zamknięcia notowań akcji PKN ORLEN S.A. na rynku podstawowym Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie w dniu zawarcia umowy pomniejszoną o dyskonto ustalone na zasadach rynkowych. 30 września 2022 roku Grupa zawarła z PKN ORLEN S.A. transakcję swapa przychodu całkowitego (Total Return Swap) na okres 1 miesiąca, gdzie instrumentem bazowym były nabyte akcje. PKN ORLEN S.A. na zabezpieczenie wierzytelności złożył na rzecz Grupy depozyt gotówkowy, który podlegał oprocentowaniu na warunkach rynkowych. 18 października 2022 roku Grupa zbyła wszystkie akcje PKN ORLEN S.A. – sprzedaż nastąpiła w formule przyspieszonej budowy księgi popytu (ABB).

W innych wpływach inwestycyjnych ujmowane są również dywidendy otrzymane.