33.1. Rachunkowość zabezpieczeń – informacje finansowe

Rodzaje strategii zabezpieczających stosowanych przez grupę kapitałową

Na 31 grudnia 2023 roku Grupa Kapitałowa posiadała aktywne powiązania w ramach:

  • 7 strategii zabezpieczających zmienność przepływów pieniężnych,
  • 5 strategii zabezpieczających zmienność wartości godziwej.

W 2023 roku Grupa Kapitałowa rozwiązała powiązania zabezpieczające w ramach strategii zabezpieczającej „Zabezpieczenie zmienności wartości godziwej papieru wartościowego w walucie wymienialnej o stałym oprocentowaniu, wycenianego do wartości godziwej przez inne dochody całkowite, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji IRS” na skutek braku spełnienia testu prospektywnego efektywności. Wpływ zaprzestania stosowania rachunkowości zabezpieczeń w ramach ww. powiązań na rachunek wyników wyniósł 8,3 miliona PLN.

W 2023 roku Grupa Kapitałowa wdrożyła nową strategię zabezpieczającą – zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych kredytów w PLN o zmiennym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych oraz zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych zobowiązania finansowego w walucie wymienialnej o stałym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka walutowego, z wykorzystaniem transakcji CIRS.

W 2023 roku w odniesieniu do pozostałych aktywnych strategii zabezpieczających nie wprowadzono innych zmian.

W 2022 roku Grupa Kapitałowa wprowadziła dwie nowe strategie zabezpieczające stanowiące zabezpieczenie zmienności wartości godziwej.

W poniższych tabelach zaprezentowano podsumowanie rodzajów strategii stosowanych przez Grupę Kapitałową.

RODZAJ STRATEGII ZABEZPIECZAJĄCEJ ZABEZPIECZENIE ZMIENNOŚCI PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH (NR STRATEGII: 1, 5,6,7,9,14,15,19)
Zabezpieczane ryzyko ryzyko walutowe i ryzyko stopy procentowej
Instrument zabezpieczający transakcje CIRS float – float

transakcje CIRS fixed – float
Pozycja zabezpieczana
  • portfel kredytów o zmiennym oprocentowaniu w walutach obcych i
  • portfel krótkoterminowych lokat negocjowanych w PLN łącznie z ich odnawianiem w przyszłości. Grupa desygnując pozycję zabezpieczaną zastosowała rozwiązania MSR 39 WS 99C w wersji przyjętej przez Unię Europejską lub
  • zobowiązanie finansowe o stałym oprocentowaniu w walutach obcych lub
  • portfel produktów bankowych regularnego oszczędzania o zmiennym oprocentowaniu w PLN lub
  • zobowiązanie finansowe w walutach obcych

źródła nieefektywności zabezpieczenia
  • marża na instrumencie zabezpieczającym
  • różnice w dyskoncie pozycji zabezpieczanej i instrumentu zabezpieczającego
  • korekta CVA/DVA instrumentu zabezpieczającego

Okres, w którym oczekuje się wystąpienia przepływów pieniężnych oraz kiedy należy oczekiwać wywarcia przez nie wpływu na wyniki

 styczeń 2024 – luty 2025
Nr Strategii Nazwa Strategii
1 Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych kredytów w CHF o zmiennym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych i ryzyka walutowego oraz zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych lokat negocjowanych w PLN, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji CIRS (nieaktywna).
5 Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych kredytów w walutach wymienialnych o zmiennym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych i ryzyka walutowego oraz zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych zobowiązania finansowego w walucie wymienialnej o stałym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka walutowego, z wykorzystaniem transakcji CIRS.
6 Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych kredytów w walutach wymienialnych, innych niż CHF, o zmiennym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych i ryzyka walutowego oraz zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych lokat negocjowanych w PLN, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji CIRS (nieaktywna).
7 Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych kredytów w walutach wymienialnych o zmiennym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych i ryzyka walutowego oraz zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych produktów bankowych regularnego oszczędzania w PLN, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji CIRS (nieaktywna).
9 Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych kredytów w PLN o zmiennym oprocentowaniu wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych oraz zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych zobowiązania finansowego w walucie wymienialnej o stałym oprocentowaniu wynikającej z ryzyka walutowego, z wykorzystaniem transakcji CIRS lub CIRS-EP.
14 Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych kredytów w PLN o zmiennym oprocentowaniu wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych oraz zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych zobowiązań finansowych w walucie wymienialnej wynikającej z ryzyka walutowego, z wykorzystaniem dwóch transakcji CIRS.
15 Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych kredytów w PLN o zmiennym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych oraz zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych zobowiązań finansowych w walucie wymienialnej, wynikającej z ryzyka walutowego, z wykorzystaniem dwóch transakcji CIRS (nieaktywna).
19 Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych kredytów w PLN o zmiennym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych oraz zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych zobowiązania finansowego w walucie wymienialnej o stałym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka walutowego, z wykorzystaniem transakcji CIRS.
RODZAJ STRATEGII ZABEZPIECZAJĄCEJ Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych (nr strategii: 2,3,4,16)
Zabezpieczane ryzyko ryzyko stopy procentowej
Instrument zabezpieczający transakcje IRS fixed – float
Pozycja zabezpieczana portfel kredytów w PLN lub innych walutach indeksowanych do stopy zmiennej

źródła nieefektywności zabezpieczenia
  • zmiana parametrów rynkowych pomiędzy momentem zawarcia transakcji zabezpieczającej a zawiązaniem powiązania zabezpieczającego
  • różnice w dyskoncie pozycji zabezpieczanej i instrumentu zabezpieczającego

Okres, w którym oczekuje się wystąpienia przepływów pieniężnych oraz kiedy należy oczekiwać wywarcia przez nie wpływu na wyniki

 styczeń 2024 – czerwiec 2032
Nr Strategii Nazwa Strategii
2 Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych kredytów w PLN o zmiennym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji IRS.
3 Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych kredytów w walutach wymienialnych o zmiennym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji IRS.
4 Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych kredytów w walutach wymienialnych o zmiennym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji IRS.
16 Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych depozytów w PLN, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji IRS (nieaktywna).
RODZAJ STRATEGII ZABEZPIECZAJĄCEJ ZABEZPIECZENIE ZMIENNOŚCI WARTOŚCI GODZIWEJ (NR STRATEGII: 8,10,11,12,17,18)
Zabezpieczane ryzyko ryzyko stopy procentowej
Instrument zabezpieczający transakcje IRS fixed – float
Pozycja zabezpieczana

komponent ryzyka stopy procentowej kredytu lub papieru wartościowego w walucie wymienialnej lub w PLN o stałym oprocentowaniu odpowiadający rynkowej stopie IRS,

komponent ryzyka stopy procentowej portfela zobowiązań finansowych replikowanych portfelem instrumentów o stałym oprocentowaniu, wycenianych według zamortyzowanego kosztu, odpowiadający rynkowej stopie IRS.

źródła nieefektywności zabezpieczenia
  • zmiana parametrów rynkowych pomiędzy momentem ustalenia warunków pozycji zabezpieczanej a momentem zawarcia transakcji zabezpieczającej,
  • korekta CVA/DVA instrumentu zabezpieczającego,
Nr Strategii Nazwa Strategii
8 Zabezpieczenie zmienności wartości godziwej kredytu w walucie wymienialnej o stałym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji IRS.
10 Zabezpieczenie zmienności wartości godziwej papieru wartościowego w walucie wymienialnej o stałym oprocentowaniu wycenianego wg zamortyzowanego kosztu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji IRS.
11 Zabezpieczenie zmienności wartości godziwej papieru wartościowego w walucie wymienialnej o stałym oprocentowaniu, wycenianego do wartości godziwej przez inne dochody całkowite, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji IRS.
12 Zabezpieczenie zmienności wartości godziwej papieru FVOCI w PLN o stałym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji IRS (nieaktywna).
17 Zabezpieczenie zmienności wartości godziwej portfela zobowiązań finansowych w PLN wycenianych wg zamortyzowanego kosztu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji IRS.
18 Zabezpieczenie zmienności wartości godziwej portfela zobowiązań finansowych w walucie wymienialnej, wycenianych wg zamortyzowanego kosztu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji IRS.

Wartość bilansowa instrumentów zabezpieczających

Eksportuj do Excela
WARTOŚĆ BILANSOWA INSTRUMENTÓW ZABEZPIECZAJĄCYCH 31.12.2023 31.12.2022
Aktywa Zobowiązania Aktywa Zobowiązania
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych 473 2 972 888 7 336
ryzyka stopy procentowej – IRS 147 2 167 31 6 507
IRS PLN (strategia 2,16) 112 2 127 31 6 331
IRS EUR (strategia 3,4) 35 40 – 176
ryzyka walutowego i ryzyka stopy procentowej – CIRS 326 805 857 829
CIRS CHF/USD (strategia 5,15) 46 – 32
CIRS PLN/EUR (strategia 9) 55 181 –
CIRS PLN/CHF (strategia 14,15) 271 676 –
CIRS CHF/EUR (strategia 14) 552 – 797
CIRS PLN/EUR (strategia 19) 207 – –
Zabezpieczenie wartości godziwej 701 20 154 133
ryzyka stopy procentowej – IRS 701 20 154 133
IRS EUR (strategia 8,10,11,18) 92 19 75 91
IRS USD (strategia 8; 11,18) 4 1 14 –
IRS PLN (strategia 12,17) 605 65 42
Razem 1 174 2 992 1 042 7 469

Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych

Eksportuj do Excela
ZMIANA INNYCH DOCHODÓW CAŁKOWITYCH Z TYTUŁU ZABEZPIECZEŃ PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH 2023 2022
Inne dochody całkowite na początek okresu netto (5 218) (3 699)
Wpływ w okresie na inne dochody całkowite brutto 4 146 (1 901)
Zyski/straty odniesione na inne dochody całkowite w okresie (425) (6 525)
Kwota przeniesiona z innych dochodów całkowitych do rachunku zysków i strat: 4 571 4 624
– wynik odsetkowy 3 758 3 588
– wynik z pozycji wymiany 813 1 036
Efekt podatkowy (788) 382
Inne dochody całkowite na koniec okresu netto (1 860) (5 218)
Eksportuj do Excela
NIEEFEKTYWNA CZĘŚĆ ZABEZPIECZENIA PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH 2023 2022
Nieefektywna część zabezpieczenia przepływów pieniężnych rozpoznana w rachunku zysków i strat, w tym kwota odniesiona na: (2) (5)
Wynik z pozycji wymiany (1) (5)
CIRS CHF/USD (strategia 5,15) 2 (2)
CIRS PLN/CHF (strategia 14,15) (8) (8)
CIRS CHF/EUR (strategia 14) 5 5
Wynik na operacjach finansowych (1) –
IRS PLN (strategia 2,16) (1) –

 

 

Zabezpieczenie zmienności wartości godziwej

Eksportuj do Excela
ZABEZPIECZENIE RYZYKA STOPY PROCENTOWEJ I RYZYKA WALUTOWEGO 31.12.2023 31.12.2022
Wycena do wartości godziwej instrumentu pochodnego zabezpieczającego 681 20
Zabezpieczenie ryzyka stopy procentowej – IRS fixed – float 681 20
Korekta do wartości godziwej instrumentu zabezpieczanego z tytułu zabezpieczanego ryzyka (461) (51)
Zabezpieczenie ryzyka stopy procentowej, w tym: (461) (51)
Papiery wartościowe (21) (30)
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (2) (8)
Korekta wartości godziwej ujęta w innych dochodach całkowitych (26) (69)
Zobowiązania wobec klientów (412) 56
Eksportuj do Excela
KOREKTA DO WARTOŚCI GODZIWEJ INSTRUMENTU ZABEZPIECZANEGO Z TYTUŁU ZABEZPIECZANEGO RYZYKA W PODZIALE NA RODZAJE INSTRUMENTÓW ZABEZPIECZAJĄCYCH 31.12.2023 31.12.2022
IRS EUR (strategia 8,10,11,18) (41) 25
IRS USD (strategia 8; 11,18) (4) (18)
IRS PLN (strategia 12,17) (416) (58)
Razem (461) (51)

Wartość nominalna instrumentów zabezpieczających w podziale na terminy do realizacji

Eksportuj do Excela
Numer strategii Instrument pochodny zabezpieczający do 1 miesiąca powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy powyżej 3 miesięcy do 1 roku powyżej 1 roku do 5 lat Powyżej 5 lat Razem Zmiana wartości godziwej od momentu desygnacji Średnia stała stopa procentowa ważona nominałem/ Średnia marża ważona nominałem
31.12.2023
Typ zabezpieczenia: Zabezpieczenie przepływów pieniężnych
Zabezpieczane ryzyko: ryzyka stopy procentowej
2,16 IRS PLN fixed – float 705 4 950 6 796 30 840 177 43 468 (2 060) 2,7097%
3,4 IRS EUR fixed – float – 630 130 4 944 222 5 926 (25) 2,0611%
Zabezpieczane ryzyko: ryzyka walutowego i ryzyka stopy procentowej
14 CIRS float CHF/float PLN
float CHF – – 2 702 – – 2 702 254 0,3596%
float PLN – – 2 418 – – 2 418 0,5292%
5 CIRS fixed USD/float CHF
fixed USD 153 – 307 – – 460 (43) 0,4142%
float CHF 164 – 328 – – 492 –
9 CIRS float PLN/fixed EUR
float PLN 2 101 – – – – 2 101 65 –
fixed EUR 2 170 – – – – 2 170 0,7690%
19 CIRS float PLN/fixed EUR
float PLN – – – 2 595 – 2 595 (226) –
fixed EUR – – 2 391 – 2 391 1,8935%
14 CIRS fixed EUR/float CHF
fixed EUR – – 2 174 – – 2 174 (540) 0,7640%
float CHF – – 2 702 – – 2 702 –
Typ zabezpieczenia: Zabezpieczenie wartości godziwej
Zabezpieczane ryzyko: ryzyka stopy procentowej
12,17 IRS PLN fixed – float – – – 5 960 2 091 8 051 386 5,9261%
11,18 IRS USD fixed – float 319 – – 236 – 555 1 2,6551%
8,10,11,18 IRS EUR fixed – float 0 152 696 3 404 548 4 800 9 2,2604%
Eksportuj do Excela
Numer strategii Instrument pochodny zabezpieczający do 1 miesiąca powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy powyżej 3 miesięcy do 1 roku powyżej 1 roku do 5 lat Powyżej 5 lat Razem Zmiana wartości godziwej od momentu desygnacji Średnia stała stopa procentowa ważona nominałem/ Średnia marża ważona nominałem
31.12.2022
2,16 IRS PLN fixed – float – 1 501 29 674 42 269 1 278 74 722 (5 928) 2,5090%
3,4 IRS EUR fixed – float – – 703 5 206 253 6 162 (65) 1,6952%
Zabezpieczane ryzyko: ryzyka walutowego i ryzyka stopy procentowej
14,15 CIRS float CHF/float PLN
float CHF 2 551 2 751 5 302 671 0,3555%
float PLN 2 204 – – 2 418 – 4 622 0,4614%
5,15 CIRS fixed USD/float CHF
fixed USD – – 585 511 1 096 (21) 0,3871%
float CHF – – 572 501 1 073 –
9 CIRS float PLN/fixed EUR
float PLN – – – 2 101 – 2 101 199 –
fixed EUR – – – 2 340 2 340 0,7690%
14 CIRS fixed EUR/float CHF
fixed EUR 2 345 2 345 4 690 (656) 0,6970%
float CHF 2 551 2 751 5 302 –
Typ zabezpieczenia: Zabezpieczenie wartości godziwej
Zabezpieczane ryzyko: ryzyka stopy procentowej
12,17 IRS PLN fixed – float – – – – 2 841 2 841 30 6,2990%
11,18 IRS USD fixed – float – – – 357 357 3 1,5128%
8,10,11,18 IRS EUR fixed – float – – 469 3 508 591 4 568 (6) 1,5789%

Informacje finansowe dotyczące pozycji zabezpieczanych (w walutach oryginalnych)

Eksportuj do Excela
POZYCJA ZABEZPIECZANA WARTOŚĆ BILANSOWA POZYCJI ZABEZPIECZANEJ POZYCJA W SPRAWOZDANIU Z SYTUACJI FINANSOWEJ ZMIANA WARTOŚCI GODZIWEJ POZYCJI ZABEZPIECZANEJ* NR STRATEGII
31.12.2023
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych
Kredyty w PLN 43 467 Kredyty i pożyczki udzielone klientom 2 080 2
Kredyty w EUR 1 363 Kredyty i pożyczki udzielone klientom 26 3; 4
Kredyty w CHF 105 Kredyty i pożyczki udzielone klientom 43 5
Zobowiązanie finansowe w USD 116 Zobowiązania wobec klientów
Kredyty w PLN 2 101 Kredyty i pożyczki udzielone klientom (61) 9
Zobowiązanie finansowe w EUR 499 Zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych
Kredyty w PLN 5 013 Kredyty i pożyczki udzielone klientom 517 14
Zobowiązanie finansowe w EUR 1 050 Zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych
Zabezpieczenie zmienności wartości godziwej
Kredyty w EUR 11 Kredyty i pożyczki udzielone klientom (1) 8
Papier wartościowy w EUR 30 Papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu (5) 10
Papier wartościowy w EUR 62 Papiery wartościowe wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite (2) 11
Papier wartościowy w PLN – Papiery wartościowe wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite (15) 12
Portfel zobowiązań finansowych
w PLN		 8 051 Zobowiązania wobec klientów (403) 17
Portfel zobowiązań finansowych
w EUR		 1 001 Zobowiązania wobec klientów (2) 18
Portfel zobowiązań finansowych
w USD		 60 Zobowiązania wobec klientów (1) 18
*w przypadku zabezpieczenia zmienności przepływów pieniężnych zmiana wartości godziwej pozycji zabezpieczanej odzwierciedla zmianę wartości pozycji zabezpieczanej stosowanej jako podstawa ujęcia nieefektywności zabezpieczenia w danym okresie
Eksportuj do Excela
POZYCJA ZABEZPIECZANA WARTOŚĆ BILANSOWA POZYCJI ZABEZPIECZANEJ POZYCJA W SPRAWOZDANIU Z SYTUACJI FINANSOWEJ ZMIANA WARTOŚCI GODZIWEJ POZYCJI ZABEZPIECZANEJ* NR STRATEGII
31.12.2022
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych 
Kredyty w CHF 225 Kredyty i pożyczki udzielone klientom 19 5
Zobowiązanie finansowe w USD 249 Zobowiązania wobec klientów
Kredyty w PLN 74 721 Kredyty i pożyczki udzielone klientom 5 969 2
Kredyty w EUR 1 314 Kredyty i pożyczki udzielone klientom 64 3; 4
Kredyty w PLN 2 101 Kredyty i pożyczki udzielone klientom (195) 9
Zobowiązanie finansowe w EUR 499 Zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych
Kredyty w PLN 4 622 Kredyty i pożyczki udzielone klientom (8) 14
Zobowiązanie finansowe w EUR 999 Zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych
Zabezpieczenie zmienności wartości godziwej 
Papier wartościowy w EUR 30 Papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu (6) 10
Papier wartościowy w EUR 202 Papiery wartościowe wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite (8) 11
Papier wartościowy w USD 81 Papiery wartościowe wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite (3) 11
Kredyty w EUR 13 Kredyty i pożyczki udzielone klientom (1) 8
Papier wartościowy w PLN – Papiery wartościowe wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite (21) 12
Portfel zobowiązań finansowych w PLN 2 841 Zobowiązania wobec klientów (38) 17
Portfel zobowiązań finansowych w EUR 729 Zobowiązania wobec klientów 20 18
* w przypadku zabezpieczenia zmienności przepływów pieniężnych zmiana wartości godziwej pozycji zabezpieczanej odzwierciedla zmianę wartości pozycji zabezpieczanej stosowanej jako podstawa ujęcia nieefektywności zabezpieczenia w danym okresie.
Poprzednia
Następna